رحیم تقی زاده

ترکیه یکی از کشورهای باسابقه در زمینه برنامه ریزی توسعه است. ریشه برنامه ریزی توسعه با برنامه های توسعه صنعتی دهه 1930، شروع آن با تدوین برنامه های توسعه پنج ساله اوایل دهه 1960 و تکامل آن نیز، با پروگرام های میان مدت سه ساله و برنامه های راهبردی اوایل قرن بیست و یکم بوده است. هدف اصلی این پژوهش، مطالعه سیر تحولات نظام برنامه ریزی توسعه با روش تاریخی و اسنادی و همچنین، ارزیابی حکمرانی برنامه ریزی توسعه، با رویکرد سیستمی است. با رویکرد سیستمی، قصد داریم که با شناسایی مؤلفه ها و عناصر نظام برنامه ریزی، تعاملات و روابط اجزای سیستم را برای حصول اهداف بررسی نماییم. ارزیابی الگوی حکمرانی نظام برنامه ریزی نشان می دهد که سیستم برنامه ریزی توسعه در ترکیه پویا بوده است و طی صد سال گذشته، با اصلاحات ساختاری، تکامل پیداکرده است. نظام برنامه ریزی توسعه ملی در این کشور، چندسطحی بوده است و شامل برنامه های توسعه بلندمدت پنج ساله، پروگرام های میان مدت سه ساله، برنامه های مالی میان مدت سه ساله، برنامه سرمایه گذاری یک ساله، برنامه سرمایه گذاری ریاست جمهوری و برنامه های راهبردی سازمان هاست که باهم ارتباط نظام مند دارند.

تعیین بخش ها و صنایع پیشتاز، به عنوان موتور محرکه اقتصاد برای تعیین اولویت های سرمایه گذاری و تخصیص بهینه منابع از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ازاین رو هدف اصلی پژوهش حاضر، رتبه بندی و شناسایی بخش های پیشرو بر اساس کدهای دورقمی طبقه بندی استاندارد بین المللی فعالیت های اقتصادی در 23 زیر بخش صنایع تولیدی ایران در قالب شاخص ترکیبی و بر اساس 9 معیار صادرات، جبران خدمات نیروی کار، بهره وری انرژی، بهره وری نیروی کار، سرمایه گذاری، ارزش تولید، تعداد کارگاه، میزان شاغلین و ارزش افزوده با استفاده از داده های آماری کارگاه های صنعتی 10 نفر کارکن و بیشتر و در طی دوره زمانی 1393-1387 است. برای ارزیابی رابطه از تلفیق دو روش FBWM-VIKOR استفاده شده است به این صورت که با استفاده از روش BWM فازی به وزن دهی هر یک از معیارها پرداخته و سپس با استفاده از روش ویکور؛ صنایع تولیدی کشور رتبه بندی می شوند. نتایج شاخص ها بیانگر آن است که صنایع مواد و محصولات شیمیایی و صنایع غذایی و آشامیدنی و فلزات پایه بالاترین جایگاه را کسب کرده اند.

بنگاه های کوچک و متوسط نقش تعیین کننده ای در ایجاد فرصت های شغلی و رشد اقتصادی دارند. شناسایی و معرفی عوامل کلیدی مؤثر بر موفقیت این بنگاه ها می تواند آنها را در ایفای نقش های محوله و برون رفت کشور از رکود تورمی یاری رساند. به منظور ایجاد دید جامع از محیط فعالیت این بنگاه ها و تسهیل فرایند اتخاذ استراتژی، در این پژوهش با انجام مطالعات میدانی و استفاده از روش های آماری و همچنین فرایند تحلیل شبکه ای فازی عوامل کلیدی مؤثر بر موفقیت بنگاه های کوچک و متوسط مستقر در شهرستان ارومیه شناسایی و اولویت بندی می شوند. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و روش مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات ترکیبی از روش کتابخانه ای و میدانی است. بر اساس نتایج به دست آمده زیرمعیارهای مربوط به معیار منابع انسانی یعنی تخصص، تحصیلات، مهارت کارگروهی و تجربه به ترتیب با وزن های 16742/0، 1633/0، 14668/0 و 12933/0 بالاترین اولویت را در موفقیت این بنگاه ها دارند.

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر ابعاد گرایش به کارآفرینی بر عملکرد مالی بنگاه های کوچک و متوسط (SMEs) استان آذربایجان غربی با توجه به نقش پویایی محیط است. برای تحقق این هدف با استفاده از ابزار پرسش نامه در قالب یک پژوهش پیمایشی و توصیفی به بررسی تأثیر پنج بعد گرایش به کارآفرینی شامل نوآوری، ریسک پذیری، رقابت تهاجمی، پیشگامی و استقلال می پردازیم. به عبارت دیگر، این پژوهش در پی پاسخ به این سؤالات است که آیا ابعاد گرایش به کارآفرینی تأثیر مثبتی بر عملکرد مالی بنگاه های کوچک و متوسط دارند؟ نقش متغیر پویایی محیط در این روابط چیست؟ این سؤالات با استفاده از روش های رگرسیون چندگانه و رگرسیون سلسله مراتبی مورد بررسی قرار می گیرند. یافته ها نشان می دهند که رابطه بین چهار زوج نوآوری عملکرد مالی، ریسک پذیری عملکرد مالی، پیشگامی عملکرد مالی و رقابت تهاجمی عملکرد مالی مثبت و معنا دار است. اما استقلال هیچ رابطه معنا داری با عملکرد مالی ندارد. در ضمن، پویایی محیط رابطه بین چهار زوج نوآوری عملکرد مالی، ریسک پذیری عملکرد مالی، پیشگامی عملکرد مالی و رقابت تهاجمی عملکرد مالی را تعدیل می کند، اما این متغیر رابطه بین استقلال و عملکرد مالی را تعدیل نمی کند.

نابینایان از جمله افراد ناتوان حسی هستند که به علت فقدان حس بینایی دچار مشکلات زیادی در یادگیری و شناخت می باشند. متخصصان معتقدند، 80 درصد آموخته های کودکان به کمک حس بینایی حاصل می شود. بنابراین افراد نابینا نمی توانند مانند افراد عادی چیزی را به طور اتفاقی و ضمنی یاد بگیرند. ولی با آموزش مناسب می توان سطح پیشرفت این کودکان را به اندازه ای افزایش داد، که با کودکان بینا برابر شوند. به خصوص این که این افراد به سایر حواس خود، مخصوصاً شنوایی و لامسه بیشتر متکی بوده و از دقت, توجه و کنجکاوی زیادی برخوردارند. نقش اصلی در پیشرفت توانایی ها و استعدادهای نابینایان بسته به استفاده بهینه از ابزارها وروش های مناسب آموزشی است. با توجه به این که هنر گرافیک یکی از ابزارهای است که نابینایان می توانند به کمک آن به راحتی با تصاویر و نوشته ها ارتباط برقرار کنند، در این پژوهش برآنیم به بررسی و توصیف هنر گرافیک پرداخته و با ارائه راهکارهایی جهت کاربردی کردن آن برای نابینایان، زمینه را برای رشد و شکوفایی هر چه بیشتر این افراد فراهم نماییم.