لیلا غزاله

زمینه و هدف : نتایج پژوهش ها در زمینه تأثیر خستگی عصبی- عضلانی بر هم انقباضی عضلات، ناهمسو و نامشخص است. علت این ناهمسویی ها را احتمالا می توان ناشی از تفاوت در نوع پروتکل های خستگی به لحاظ بار تمرین حین اجرای فعالیت مقاومتی دانست. هدف پژوهش حاضر مقایسه تاثیر دو پروتکل خستگی ناشی از تکرارهای قدرتی و استقامتی در  فعالیت مقاومتی، بر هم انقباضی عضلانی حین اجرای حرکت پرس پا بود. روش تحقیق : تعداد 10 زن سالم فعال با میانگین سنی 97/2±7/24 سال در پژوهش حاضر شرکت کردند. شرکت کنندگان در سه جلسه جداگانه به آزمایشگاه مراجعه کردند. جلسه اول میزان وزنه برای یک تکرار بیشینه در حرکت پرس پا تعیین شد. در جلسات دوم و سوم، پروتکل های خستگی قدرتی و استقامتی در حرکت پرس پا به ترتیب با 90 و 50 درصد حداکثر تکرار بیشینه اجرا گردید. فعالیت الکتریکی چهار عضله راست رانی، پهن داخلی، پهن خارجی و دوسر رانی حین اجرای حرکت پرس پا، توسط دستگاه الکترومایوگرافی بی سیم (مدل نوراکسون) ثبت شد. هم انقباضی عضلات منتخب در سه تکرار از مجموعه تکرارهای پرس پا (پیش از خستگی، میانی و واماندگی) برای هر آزمودنی محاسبه و با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها : هم انقباضی عضلات راست رانی و دوسر رانی (0/03>p)، عضلات پهن خارجی و دوسر رانی (0/01>p)، و عضلات پهن داخلی و دوسر رانی در اثر خستگی به طور معنی داری کاهش یافت (0/01>p). اما میزان هم انقباضی عضلات پهن داخلی و پهن خارجی در اثر خستگی تغییر معنی داری نکرد. تغییرات مذکور در هر دو نوع پروتکل خستگی ناشی از تکرارهای قدرتی و استقامتی، یکسان بود (0/05>p). نتیجه گیری : هر دو نوع پروتکل خستگی ناشی از تکرارهای قدرتی و استقامتی در فعالیت مقاومتی، منجر به کاهش هم انقباضی در سه جفت از چهار جفت عضله منتخب شد. یافته مهم پژوهش حاضر عدم تفاوت در تاثیر پروتکل خستگی ناشی از تکرارهای قدرتی و استقامتی بر هم انقباضی عضلانی بود.

مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر دشواری تکلیف شناختی و توزیع تمرین بر تحکیم تکلیف کنترل قامتی انجام شد. 28 کارمند از دانشگاه الزهرا تهران بر اساس معیارهای ورود به مطالعه انتخاب و در سه گروه با توزیع تمرینی متفاوت 2 دقیقه، 15دقیقه و 24 ساعت با سه سطح دشواری (آسان، متوسط، دشوار) به طور تصادفی گمارده شدند. هر گروه 3 بلوک 6 کوششی از تکلیف شناختی شمارش معکوس که زمان هر کوشش 35 ثانیه، فاصله میان کوشش ها 20 ثانیه و فاصله زمانی میان بلوک ها بسته به تقسیم بندی گروه 2 دقیقه، 15 دقیقه و 24 ساعت بود را اجرا کردند. برای ارزیابی موقعیت لحظه ای مرکز فشار پا (COP) از فورس پلیت مدل کیستلر استفاده شد. پردازش داده های COP و محاسبه متغیرهای آن با استفاده از نرم افزار متلب انجام شد. از پرسشنامه فعالیت بدنی (IPAQ) نیز برای بررسی میزان فعالیت بدنی استفاده شد. نتایج تحلیل واریانس مرکب با اندازه های تکراری نشان داد اثر اصلی سطح دشواری تکلیف و توزیع تمرین معنادار بود (05/0p<). اثر تعاملی سطح دشواری تکلیف و توزیع تمرین معنادار بود (05/0p<). نتایج آماری نشان داد گروه توزیع تمرین فاصله دار 15 دقیقه و 24 ساعت با سطح دشواری آسان در مولفه های COP بهترین عملکرد و گروه توزیع تمرین با فاصله 2 دقیقه ای با سطح دشواری بالا ضعیف ترین عملکرد را داشتند. با توجه به یافته-های پژوهش حاضر، به مربیان و آموزش دهندگان توصیه می شود اجرای تکالیف حرکتی را با فواصل تمرین آسایی در جهت ارتقاء یادگیری، همراه سازند.

تغییر میزان هم انقباضی ناشی از خستگی در درصدهای مختلف افت نیرو نیاز به بررسی دارد. هدف تحقیق حاضر بررسی تأثیر میزان افت نیروی اکستنشن زانو ناشی از خستگی بر هم انقباضی عضلانی بود. 10 زن سالم و فعال با میانگین سنی 2/99 ± 26/10 سال پروتکل خستگی که شامل 5 ثانیه حداکثر انقباض ایزومتریک ارادی (MVIC) اکستنشن زانو و 5 ثانیه استراحت بود را اجرا کردند. هم انقباضی عضلات، در تکرارهایی موردمحاسبه قرار گرفت که میزان نیروی MVIC در آن تکرارها نسبت به نیروی پیش از خستگی به میزان 10، 20، 30، 40 و 50 درصد کاهش یافته بود. نیروی اکستنشن زانو و فعالیت عضلات منتخب به ترتیب با استفاده از دستگاه آیزوکنتیک و سیستم الکترومایوگرافی ثبت شدند. به لحاظ آماری اختلافی بین هم انقباضی عضلات پهن داخلی و خارجی در درصدهای متفاوت افت نیرو وجود نداشت. هم انقباضی عضلات راست رانی و دوسررانی در 40 و 50 درصد افت نیرو، نسبت به هم انقباضی پیش از خستگی افزایش یافت (0/01> P ). هم انقباضی عضلات دوسررانی و پهن خارجی در 30،20 و 40 درصد افت نیرو و هم انقباضی عضلات دوسررانی و پهن داخلی در 40 درصد افت نیرو، نسبت به هم انقباضی پیش از خستگی افزایش یافت (0/05> P ). نتایج به طورکلی نشان دادند تغییر شاخص هم انقباضی هنگام خستگی تحت تأثیر عضله منتخب و میزان افت نیرو بود. یافته تحقیق حاضر می تواند به محققان در تصمیم گیری درباره نحوه تأثیر خستگی عصبی-عضلانی بر هم انقباضی عضلات کمک نماید.

هدف تحقیق مقایسه کینماتیک مجموعه پا و مچ پا و زانو در زنان مبتلا به کف پای صاف منعطف و ثابت حین راه رفتن بود. 29 زن جوان (10 نفر سالم، 10 نفر کف پای صاف منعطف و 9 نفر کف پای صاف ثابت) در پژوهش حاضر شرکت داشتند. برای جمع آوری داده ها از دوربین های تحلیل حرکت و فورس پلیت استفاده شد. نتایج نشان دادند دورسی فلکشن مچ پا در گروه کف پای صاف ثابت از دو گروه دیگر کمتر بود. میزان اورژن مچ پا نیز در گروه کف پای صاف ثابت از گروه سالم بیشتر بود. گروه کف پای صاف منعطف میزان والگوس زانوی بیشتری نسبت به دو گروه دیگر داشت. براساس یافته های تحقیق حاضر می توان گفت، افراد دارای کف پای صاف منطف همانند افراد دارای کف پای صاف ثابت در معرض ابتلا به آسیب های زانو هستند، لذا انجام اقدامات درمانی در افراد دارای کف پای صاف منعطف ضروری بنظر می رسد.