تحلیل گفتمان محتوایی مضامین حبسیات مسعود سعد سلمان با تکیه بر ارتباط ادبیات و جامعه
آرشیو
چکیده
ادبیات و جامعه ارتباط عمیق و پیچیده ای با هم دارند. ادبیات نه تنها بازتاب دهنده فرهنگ، تاریخ و ارزش های یک جامعه است؛ بلکه می تواند به عنوان ابزاری برای نقد اجتماعی و تغییر نیز عمل کند. زندان سروده ها، بخشی از ادبیات فارسی را به خود اختصاص داده است. مسعود سعد، اغلب در حبسیه های خویش برای اثبات بی گناهی و تلاش جهت آزادی از مضامین مختلفی بهره جسته است. او قریب به هجده سال از زندگی خود را در زندان های «نای» و «سو»، «دهک» و «مرنج» سپری کرده است و در دوران حبس، بهترین اشعار خویش را به رشته نظم درآورده که در اصطلاح به «حبسیات» موسوم است. حبسیه، شعری است که شاعر در زندان، بازتاب های روحی خود را در زبانی ویژه بازگو می کند. گفتمان زندان با دیدگاه شاعر نسبت به جهان و اجتماعی که در آن زیست می کند، ساخته می شود. در مضامین شعر حبسیه سرایی، تقدیرگرایی، گفتمان غالب شاعر است که در این پژوهش به این مضامین پرداخته می شود. مسعودِ سعد به دلیل ابداع گونه حبسیه، محتوا و مضمون تازه ای برای قصیده ایجاد نمود که شاعران زیادی از وی تقلید کرده اند اما او با داشتن احساس و عاطفه ای عمیق از دیگر شاعران تمایز پیدا کرده است. موارد مذکور در تغییر پایگاه شاعر از یک شاعر مقلد به شاعری صاحب سبک و جریان ساز و تأثیرگذار در تغییر سبک فارسی نقش داشته است. در ادبیات فارسی نیز قدیمی ترین حبسیه متعلق به مسعود سعد سلمان، شاعر نامور قرن پنجم و ششم است.Content Discourse Analysis of the Imprisonment Themes in Mas‘ud Sa‘d Salman’s Works with an Emphasis on the Relationship between Literature and Society
Literature and society share a deep and intricate relationship. Literature not only reflects the culture, history, and values of a society but also serves as a tool for social critique and transformation. Prison poetry, known as habsiyyat, constitutes a significant part of Persian literature. Mas‘ud Sa‘d, in his prison poems, often employed various themes to assert his innocence and strive for freedom. He spent nearly eighteen years of his life in the prisons of Nay, Su, Dahak, and Maranj, during which he composed his finest poems, referred to as habsiyyat. Habsiyyat are poems in which the poet, while imprisoned, expresses their inner emotions in a distinctive language. The discourse of imprisonment is shaped by the poet’s perspective on the world and the society in which they live. In the themes of habsiyyat poetry, fatalism emerges as the dominant discourse of the poet, which is explored in this study. By innovating the genre of habsiyyat, Mas‘ud Sa‘d introduced new content and themes to the qasida form, influencing many poets who imitated him. However, his profound emotions and sensibilities distinguished him from others. These factors contributed to transforming his status from an imitative poet to a trailblazing and influential figure who played a significant role in shaping the evolution of Persian literary style. In Persian literature, the earliest habsiyyat is attributed to Mas‘ud Sa‘d Salman, the renowned poet of the fifth and sixth centuries AH.
تبلیغات
