اندیشه ی شعوبی گری مُوَلَّدان در اندلس؛ علل و زمینه ها (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مُوَلَّدان (نومسلمانان بومی) از جمله گروههایی بودند که نقش مهمی در تحولات سیاسی و اجتماعی دوره ی حکومت امویان اندلس ایفا کردند. آنان با گروش به اسلام، خواهان حقوق برابر با اقلیت عرب بودند. اما محرومیت سیاسی، فقر و فشار اقتصادی، تبعیض اجتماعی و نژادی که از جانب حاکمان اموی و عربها علیه آنان اعمال شد، زمینه ی شورش و اعتراض آنها را فراهم ساخت. ابتدا بسیاری از مُوَلَّدان برای احقاق حقوق خود به مبارزه ی نظامی علیه حاکمیت دست زدند. اگرچه با آغاز خلافت عبدالرحمن سوم (حک؛ 300-350ق) این شرایط تا حدود زیادی تغییر کرد و سیاست های مسالمت جویانه و تسامح و تساهل قومی و نژادی و دینی عبدالرحمن ناصر خلیفه اموی و فرزندش حکم ثانی (حک؛350-362ق) سبب شد مُوَلَّدان مجال بیشتری برای مشارکت در ساختارهای سیاسی و اجتماعی جامعه اندلس یابند، اما در این میان عده ای از آنان با تاکید بر هویت نژادی و قومی شان به فعالیت های فرهنگی و فکری در قالب ستایش و جانبداری از استعداد و توانایی عجمان علیه تعصب نژادی و برتری قومی عرب-ها پرداختند و به تدریج با ضعف حکومت اموی در آندلس و شکل گیری دولت های مستقل، حالت دفاعی تبدیل به هجوم و انکار صریح نژاد عرب توسط مُوَلَّدان شد که در رساله ی شعوبیه ابن غرسیه به اوج رسید.Shu'ubiyya Thoughts of Muwallads in Andalusia: The causes and contexts
The Muwallads, native converts to Islam, were a significant group in the political and social developments during Umayyad rule in Andalusia (138-422 AH). They sought equal rights with the Arab minority, facing political deprivation, poverty, economic pressure, and social discrimination. This led to their rebellion and protests, initially through military means. The ascension of Abd al-Rahman III (300-350 AH) saw changes, with more tolerance and opportunities for the Muwallads under his caliphate and that of his son, Hakam II (350-362 AH). Some Muwallads, however, emphasized their racial and ethnic identity, engaging in cultural and intellectual activities to combat Arab racial prejudice. As the Umayyad government weakened in Andalusia and independent states formed, Muwallads shifted from defense to attack, culminating in the treatise Shu'ubiyyah by Ibn Gharsiyah (d. 1084 AD). This article aims to describe how Andalusian settlers' Shu'ubiyya developed and their role in the downfall of the Umayyad government in Andalusia, leading to the formation of tribal monarchical rule.