موانعِ شکرگزاری در زندگی از منظر متون اسلامی (مقاله ترویجی حوزه)
درجه علمی: علمی-ترویجی (حوزوی)
آرشیو
چکیده
از جمله فضایل فراموش شده در جامعه اسلامی شکرگزاری از خداوند می باشد. این درحالی است که در قرآن و روایات اسلامی، از سویی، بر انجام این فضیلت اخلاقی تأکید بسیار شده و آثار معجزه آسایی برای آن ذکر نموده اند و از سوی دیگر، از ناسپاسی به شدت نهی و سرزنش شده است. احیای این فضیلت اخلاقی و بهره گیری از آن در زندگی، نخست نیازمند رفع موانع آن است. هدف از این پژوهش، بررسی متون اسلامی است تا مشخص شود از این منظر، چه موانعی موجب می شود، انسان ها از شکرگزاری از خداوند و زیستِ شاکرانه، اجتناب کرده و از آثار شگفت آن در زندگی، خود را محروم سازند. برای رسیدن به این هدف، به روش توصیفی تحلیلی، متون اسلامی به ویژه متون روایی مورد تحلیل قرار گرفت که نتیجه آن، تقسیم موانع، به دو قسمِ درونی و بیرونی بود. در موانع درونی، مهم ترین مانع، «جهل» و «غفلتِ» آدمی مطرح شد که این جهل و غفلت، یا نسبت به «منعم» یا نسبت به «نعمت» بود. در تحلیل اینکه چرا جهل و غفلت نسبت به «نعمت»، مانعی برای شکرگزاری است، از متون اسلامی، سه علتِ «وفور نعمت»، «شمول نعمت» و «کوچک شمردن نعمت» به دست آمد. در موانع بیرونی نیز سه عاملِ «استدراج»، «شیطان» و «جاذبه های دنیا»، مهم ترین مانع، برشمرده شد.Obstacles to gratitude in life, from the perspective of Islamic texts
Among the forgotten virtues in Islamic society is gratitude to God. This is while in the Qur'an and Islamic traditions, on the one hand, the practice of this moral virtue has been greatly emphasized and miraculous results have been mentioned for it, and on the other hand, ungratefulness has been strictly forbidden and blamed. Reviving this moral virtue and using it in life first requires removing its obstacles. The purpose of this research is to examine Islamic texts in order to determine from this point of view, what are the obstacles that cause people to avoid being grateful to God and to live gratefully and to deprive themselves of its wonderful effects in life. In order to achieve this goal, Islamic texts, especially narrative texts, were analyzed by descriptive analytical method, and the result was the division of obstacles into two types, internal and external. In the internal obstacles, the most important obstacle was the "ignorance" and "negligence" of a person, which was either towards "prohibition" or towards "blessing". In the analysis of why ignorance and neglect towards "blessings" is an obstacle to gratitude, three reasons were found from Islamic texts: "abundance of blessings", "inclusiveness of blessings" and "underestimation of blessings". In external obstacles, three factors of "immigration", "devil" and "attractions of the world" were listed as the most important obstacles
تبلیغات
