تبیین دیدگاه و جایگاه انسان شناسی در آئین زرتشت و شیخ اشراق (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
انسان و ماهیت او در مکاتب مختلف فکری و دینی از مهمترین مفاهیمی می باشد که بحث های مختلفی حول چیستی و هستی آن شکل گرفته است. بر همین اساس از ایران و یونان باستان تا دوران معاصر و در ادیان مختلف از زرتشت تا اسلام مباحث و دیدگاههای مختلفی حول انسان و ماهیت آن پدید آمده است. به گونه ای که اندیشمندان مختلف اعم از غربی یا اسلامی در طول تاریخ برای بررسی و تبیین این مفاهیم با تمسک به مبانی و طرق مختلفی که در پیش گرفته اند، به نتایج مختلفی نیز دست یافته اند. آنچه در این مقاله پرسش اصلی را شکل می دهد عبارت است از: اینکه مهمترین وجوه اشتراک و افتراق دین زردشت و حکمت اشراق سهروردی در بحث از ماهیت انسان چیست؟ فرضیه پژوهش ما بر این مبنی است که انسان و ماهیت آن نزد زرتشت بیشتر مبتنی بر آموزه های اخلاقی و دینی(دین ایران باستان) و نزد شیخ اشراق بیشتر فلسفی و مبتنی بر آموزه های اسلامی می باشد. در حکمت اشراق انسان تلفیقی از نفس و بدن و از سنخ نورالانوار (جوهری بسیط و مجرد) است که اصالت با او می باشد. این مقاله با روش تحلیلی استنتاجی، به بررسی نگرش زرتشت و شیخ الاشراق به انسان و ماهیت وجودی می پردازد. در آموزه های زرتشت، انسان موجودی نیست که بی اختیار باشد و سرنوشتش را از پیش برایش تعیین کرده باشند و خودش در آن نقشی نداشته باشد. در حکمت اشراقی انسان نیز که واحد مراتب نورانیت است به دلیل آفرینش خاصی که دارد در مراتب مختلف وجودی خود واجد مقامات مختلف آگاهی و تعالی می شود و به همان اندازه نیز می تواند در مراتب پایین و عالم غواسق باقی بماند.Explaining the perspective and position of anthropology in Zoroastrian religion and Sheikh Ashraq
Man and his nature are among the most important concepts in different schools of thought and religion, which have been the subject of various debates. Based on this, from Iran and ancient Greece to the modern era and in different religions from Zoroastrianism to Islam, various topics and views have emerged about man and his nature. In such a way that different thinkers, whether Western or Islamic, have reached different results throughout history to investigate and explain these concepts by adhering to the different foundations and methods they have taken. What forms the main question in this article is: What are the most important commonalities and differences between Zoroastrianism and Sohravardi's wisdom in the discussion of human nature? The hypothesis of our research is that man and his nature are more based on moral and religious teachings (religion of ancient Iran) according to Zoroaster and more philosophical and based on Islamic teachings according to Sheikh Eshraq. In the wisdom of human illumination, it is a fusion of the soul and body and of the light of light (a simple and single essence) that is original with him. This article examines Zarathustra's and Sheikh al-Ishraq's attitude towards man and his existential nature with inferential analytical method. In Zoroastrian's teachings, man is not a being who is powerless and his destiny is predetermined for him and he does not have a role in it. In the radiant wisdom of man, who is the unit of the levels of enlightenment, due to his special creation, he has different authorities of knowledge and exaltation in different levels of his existence, and he can also remain in the lower levels and the world of divers.
تبلیغات
