بازتاب روایات معتبر سبب نزول در ترجمه های معاصر فارسی قرآن کریم؛ مطالعه موردی ترجمه های الهی قمشه ای، رضایی اصفهانی، فولادوند و مشکینی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
اقتضای جهانی بودن و جاودانگی قرآن این است که ترجمهٔ آن باتوجه به مجموعه قراینِ مؤثر در فهم آیات صورت پذیرد و مقاصد عالی آن را به نیکوترین شکل در خود منعکس سازد. ازجمله مهم ترین قراین مؤثر در فهم و ترجمهٔ قرآن، اسباب نزول معتبری است که غفلت از آن ها گاه موجب بروز اختلافات و اشتباهات فاحش در ترجمه های قرآن شده است. ازاین رو، به منظور نمایاندن نقش اسباب نزول در فهم و ترجمهٔ قرآن، ضمن بازخوانی این روایات در چهار ترجمهٔ مشهور فارسی با ارائهٔ نمونه هایی از آیاتِ دارای سبب نزول، چگونگی ترجمهٔ آن ها را ارزیابی و ترجمهٔ صحیح هر آیه را براساس این قرینه مشخص می کنیم. درست است که نمی توان تمامی روایات سبب نزول را معتبر دانست، اما اسباب نزول معتبری که ناظر به معنای آیه است و از منابع درخورِ اعتماد به دست ما رسیده است، نقش مؤثری در فهم و ترجمهٔ قرآن، تبیین مورد نزول آیات و شرح آن ها دارند. قرینهٔ سبب نزول در ترجمهٔ واژگان چندمعنا، کمترین تأثیر را دارد و در تبیین مصادیق آیات و پس از آن رفع ابهام از ظاهر آن ها، از بیشترین تأثیر برخوردار است و در میان ترجمه های منتخب، مشکینی از مجموع 30 مورد دارای سبب نزول معتبر، تنها 16مورد، الهی 14مورد، رضایی 7مورد و فولادوند 4مورد را با استناد به این روایات ترجمه کرده اند.Reflection of Authentic Narrations on revelation occasions in Contemporary Persian Translations of the Holy Quran; A case study of Ilāhī Qumshiʾī, Riḍāyī Isfihānī, Fūlādvand, and Mishkīnī Translations
The universality and the eternity of the Quran necessitate that its translation be done according to a set of evidence that is effective in the understanding of the verses and reflects its high intentions in the best way. Authentic revelation occasions (Asbāb-e-nuzūl) are among the most important factors that are effective in understanding and translating the Quran. Still, neglecting them has sometimes led to obvious differences and mistakes in the translations of the Quran. So, to illustrate the role of the revelation occasions in understanding and translating the verses, these narrations have been reread in four famous Persian translations. Also, the translations of some verses with revelation occasions were evaluated, and based on this evidence, their correct translations were identified. According to the results, although it is impossible to consider all revelation occasions as valid, those authentic revelation occasions that correspond with the meaning of the verse and have reached us from reliable sources have a significant role in understanding and translating the Quran and clarifying the denotation of the verses and their interpretation. The evidence of the revelation occasion has the least effect on translating the multi-sense words and the most impact on clarifying denotations of the verses and then removing the ambiguity from their exoteric meanings. Out of 30 sample verses that have authentic revelation occasions, the number of the cases that have been translated based on these narrations by selected translations are as follows: Mishkīnī: 16 cases, Ilāhī: 14 cases, Riḍāyī: 7 cases, and Fūlādvand: 4 cases.
تبلیغات
