نقش دیوان عدالت اداری در دادرسی شرعی تصمیمات موردی اداری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
اصول چهارم و یکصد و هفتادم قانون اساسی، فقهای شورای نگهبان و دیوان عدالت اداری را به عنوان مرجع نظارت بر جنبه شرعی مقررات اداری پیش بینی کرده است؛ امّا درخصوص نظارت بر جنبه شرعی تصمیمات و اقدامات موردیِ واحدهای دولتی و مأمورین آنها، حکم خاصی را مقرر نکرده است. در این میان، هرچند برمبنای ماده 122 قانون دیوان عدالت اداری، موارد سکوت در این قانون، به قانون آیین دادرسی مدنی و قانون اجرای احکام مدنی ارجاع شده است؛ ولی مشخص نیست که در صورت سکوت قوانین بالا، آیا قاضی دیوان عدالت اداری می تواند همچون دعاوی جزایی (موضوع اصل 167 قانون اساسی) و دعاوی مدنی (موضوع ماده 3 ق.آ.د.م) در فرض کامل یا صریح نبودن قوانین موضوعه یا تعارض آنها با یکدیگر و یا عدم وجود قانون در قضیه مطرح شده، با استناد به منابع معتبر اسلامی یا فتاوی معتبر و اصول حقوقی که مغایر با موازین شرعی نباشند، حکم قضیه را صادر کند؟ و یا آنکه می بایست در صورت مغایرت تصمیم موردی مقام اداری با قواعد شرعی، موضوع را از فقهای شورای نگهبان استعلام نماید؟ در راستای تحلیل فرض های بالا و با تکیه بر روش توصیفی – تحلیلی و با بررسی موردی رویه قضایی شعب دیوان عدالت اداری، در این نوشتار به این رهیافت کلی دست یافته ایم که برخلاف وجود خلأهای قانونی مهم در این موضوع، امکان استناد به قواعد شرعی و فقهی در جریان رسیدگی به دعاوی مطرح شده در شعب دیوان عدالت اداری وجود دارد.The Role of Administrative Justice Court in Legal Proceedings of Case Administrative Decisions
Fourth and one hundred and seventy-seventh principles of the constitution have considered the guardian council and the administrative justice court as the authority to monitor the legal aspect of administrative regulations. However, there is no specific provision regarding the supervision of the legal aspect of the decisions and case actions of government units and their agents. Meanwhile, although according to Article 122 of the law of the Administrative Justice Court, cases of silence in this law have been referred to the Code of Civil Procedure and the Law on Enforcement of Civil Judgments, it is not clear, in the case of silence of above laws, whether the judge of the Administrative Justice Court can issue a verdict based on credible Islamic sources or credible technology and legal principles that are not contrary to Islamic law such as criminal cases (subject to Article 167 of the Constitution) and civil lawsuits (subject to Article 3 of the Code of Civil Procedure) assuming that the relevant laws are not complete or explicit, or that there is no law in the cited case. Or, in case of a discrepancy between the case decision of the administrative official and the legal provisions, should the judge inquire the matter from the jurists of the Guardian Council? In order to analyze above hypotheses by relying on the descriptive-analytical method and by examining the cases of the judgment procedure in the branches of the Administrative Justice Court, in this article we have reached the general approach that despite important legal gaps in this issue, it is possible to cite legal provisions and Jurisprudential rules during the investigation of lawsuits cited in the branches of the Court of Administrative Justice.
Administrative Justice Court, Legal Proceedings, Religious Law, Case Decision, Guardian Council
تبلیغات
