همسان همسری و باز تعریف نقش زنان در تصمیم های اقتصادی خانواده: مطالعه ای در شهر اسلام آباد غرب (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
زمینه و هدف: در دهه های اخیر، به دنبال ارتقاء سطح سرمایه های اقتصادی و اجتماعی زنان و توانمندی بیشتر آنان در جامعه ایران، نقش آفرینی آنان در حوزه های مختلف زندگی خانوادگی و اجتماعی بیشتر شده است. افزایش نقش آفرینی زنان از جمله زمینه های عمده تغییرات اجتماعی خانواده ایرانی بوده است. به نظر می رسد میزان نقش آفرینی اقتصادی زنان در خانواده، تابعی از درجه اشتراک و همسانی زنان در شاخص های اجتماعی و اقتصادی با همسران خود می باشد. بطوری که زنانی که از موقعیت ها و منزلت های همانندی با همسران شان برخوردارند، از قدرت و استقلال تصمیم گیری بیشتری نیز برخوردارند. هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش همسان همسری در تبیین تفاوت های مربوط به تصمیم های اقتصادی زنان در خانواده در شهر اسلام آباد غرب بوده است. روش و داده ها: روش پژوهش کمی و جامعه آماری زنان دارای همسر شهرستان اسلام آباد غرب در سال ۱۴۰۱ بوده که ۳۷۷ نفر به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و مورد پیمایش قرار گرفتند. یافته ها: میانگین شاخص تصمیم گیری در حوزه های مختلف اقتصادی اقتصادی توسط زنان در خانواده 05/3 از ۵ بوده است. میانگین تصمیم گیری زنان در خرید مواد غذایی، تحصیل فرزندان، خرید پوشاک و لوازم خانگی بیشتر از بقیه موارد بوده است. همسان همسری در تحصیلات، پایگاه اقتصادی و اجتماعی خانواده زن و همسر، تعداد اعضای خانواده زن و همسر و رتبه تولّد زن و همسر بیشتر بوده است. میانگین تصمیم گیری اقتصادی زنان در وضعیّت همسان همسری و عدم همسان همسری به نفع زنان، بیشتر از وضعیّت عدم همسان همسری به نفع مردان بوده است. بحث و نتیجه گیری: برمبنای یافته ها می توان نتیجه گرفت که همسان همسری عینی یعنی همانندی زن و شوهر در سن، تحصیلات، درآمد، اشتغال و ... بیشتر شده است و این امر، باعث تغییر در تصمیم های مهم خانواده از جمله تصمیم های اقتصادی شده است که قبلاً کاملاً مردانه فرض می شد. پیام اصلی: با وجود نابرابری جنسیّتی در خانواده و جامعه و همچنین مشارکت اقتصادی کمتر زنان در مقایسه با مردان، نقش زنان در تصمیم های اقتصادی خانواده به دلیل همسان همسری بیشتر شده است. بنابراین، همسان همسری یکی از مکانیسم های تغییر در الگوهای سنتی خانواده و بتدریج تغییرات جامعه خواهد بود.Homogamy and Redefining Economic Role of Women in Family: A Study in Eslamabad-e Gharb City, Iran
Background and Aim: In recent decades, the enhancement of women's economic and social capital has led to their increased empowerment within Iranian society and familial life. This change in women's roles represents a significant domain of social change within the Iranian family. A woman's economic role in the family seems to correlate with the level of similarity in social and economic status with her husband, and women who hold similar positions and status to their husbands exhibit greater power and independence in decision-making. This research aimed to examine the influence of homogamy on the economic decision-making disparities among women in families in the city of Eslamabad-e Gharb, Kermanshah province, Iran.
Methods and Data: Using quantitative research approach, the study surveyed a statistical population of married women in Islamabad-Gharb city in the year 2022. A total of 377 participants were selected through a cluster sampling technique.
Findings: The average decision-making score for women in various economic domains within the family was 3.05 out of 5. Women exhibited higher decision-making scores particularly in purchasing food, children's education, clothing, and household appliances. A higher degree of homogamy was observed in educational backgrounds, as well as in the economic and social foundations of both the wife's and husband's families. Additionally, the number of family members and the birth order of both spouses were influential factors. Notably, women in homogamous marriages demonstrated a greater average in economic decision-making compared to those in non-homogamous unions.
Conclusion: Objective homogamy, defined as the similarity between husband and wife in age, education, income, employment, etc., has increased. This rise has led to shifts in key family decisions, including those related to economics, which were traditionally considered the sole domain of men.
Key Message: Despite persistent gender inequality in family and societal structures, and lower economic participation of women relative to men, women's influence on family economic decisions has grown due to homogamy. Consequently, homogamy may serve as a mechanism for altering traditional family structures and facilitating broader societal change.
تبلیغات
