دیه اعضای داخلی بدن (مقاله پژوهشی حوزه)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (حوزوی)
آرشیو
چکیده
تعیین مقادیر دیه اعضای بدن از امور توقیفی و نیازمند نص شرعی است. در رابطه با اعضای خارجی بدن، نصوص فراوانی وارد شده و به همین جهت تشخیص میزان دیه آسان تر از اعضای داخلی بدن است؛ چراکه بحث از دیه اعضای داخلی، از سویی با فقدان نصوص شرعی خاص، و از سوی دیگر با نبود سابقه پژوهشی در آثار فقیهان روبرو است. پژوهش پیش رو به منظور یافتن حکم فقهی دیه یا ارش اعضای داخلی، با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی، به جستجو در ادله و مستندات پرداخته و تلاش کرده تا با ارزیابی ادله یاد شده به ضابطه ای شرعی پیرامون حکم جنایت بر اعضای داخلی دست یابد. بر این اساس، اعضای داخلی همانند اعضای خارجی مشمول قاعده دیه اعضای تکی و دوتایی است. بنابراین هرگاه جنایتی موجب از بین رفتن کامل اعضای داخلی شود، در اعضای تکی موجب دیه کامل و در هریک از اعضای دوتایی موجب نصف است. همچنین در اتلاف جزئی، بسته به میزان جنایت و با در نظر گرفتن سایر قواعد دیات، مانند قاعده مساحت، قاعده شلل و مانند آن، نسبت به پرداخت دیه مسئول خواهد بود.دیه الأعضاء الدّاخلیّه للجسم
إنّ تحدید مقدار دیه الأعضاء أمر توقیفی یتطلّب نصّاً شرعیّاً. فیما یتعلّق بأجزاء الجسم الخارجیّه فقد ورد العدید من النّصوص، ولذلک فإنّ تحدید مقدار الدّیه أسهل منه بالنسبه إلی الأعضاء الدّاخلیّه؛ لأنّ البحث عن دیه الأعضاء الدّاخلیّه یواجه من جههٍ فقدان نصوص شرعیّه خاصّه، ومن جههٍ أخرى ترک بحث سابق فی مؤلّفات الفقهاء. وقد قمنا فی بحثنا هذا بفحص الأدلّه والوثائق باستخدام الأسلوب الوصفی - التّحلیلی من أجل العثور على الحکم الفقهی لدیه الأعضاء الدّاخلیّه أو أرشها، وحاولنا من خلال تقییم الأدّله المذکوره الحصول على ضابطه شرعیّه حول حکم الجنایه على الأعضاء الداّخلیّه. وعلى هذا فإنّ الأعضاء الدّاخلیّه تخضع لقاعده دیه الأعضاء المفرده والمزدوجه کما هی القاعده فی الأعضاء الخارجیّه. ولذلک کلّما أدّت الجنایه إلى تلف الأعضاء الدّاخلیّه، تترتّب دیه کامله فی العضو المفرد ونصفها فی کلّ عضو من الأعضاء المزدوجه. کما أنّه فی حاله تلف جزئی، وجب علیه دفع الدیه وفقاً لمستوی الجنایه ومع مراعاه قواعد الدّیه الأخرى، مثل قاعدتی المساحه و الشّلل وما إلی ذلک.
تبلیغات
