مفهوم احتمال در کتاب های درسی ریاضی دوره ابتدایی: نگاهی تحلیلی به مفاهیم و سطوح استلزام شناختی تکالیف (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تحلیل تکالیف بخش احتمالِ کتاب های درسی ریاضی دوره ابتدایی و با روش تحلیل محتوای کمّی انجام شده است. جامعه آماری، بخش احتمال کتاب های درسی ریاضی پایه های دوم تا ششم ابتدایی است و حجم نمونه برابر حجم جامعه، انتخاب شده است. در این مطالعه، نمونه آماری از دو منظر شامل تعیین مفاهیم احتمالاتیِ مورد آموزش و تعیین سطوح استلزام شناختی تکالیف، مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحلیل محتوا با هدف تعیین مفاهیم احتمالاتی مورد آموزش در کتب درسی ریاضی دوره ابتدایی نشان داد که این مفاهیم شامل آزمایش تصادفی، فضای نمونه، احتمال وقوع پیشامد، مقایسه احتمال و عادلانه بودن، است. نتایج تحلیل داده ها همچنین مشخص کرد که نزدیک به دو سوم تکالیف احتمالاتی در کتاب های ریاضی دوره ابتدایی در سطوح پایین نیازهای شناختی، یعنی یادآوری و رویه ای بدون اتصالات، قرار دارند و یک سوم باقی مانده نیز در سطح رویه ای با اتصالات هستند و هیچ تکلیفی در بالاترین سطح از استلزام شناختی، یعنی سطح ریاضی ورزی، قرار ندارد. انجام مطالعات بیشتر در خصوص مفاهیم احتمال و تکالیف احتمالاتی و به تبع آن، افزایش کیفیت و سطح استلزام شناختی تکالیف ارائه شده در کتاب درسی، پیشنهاد می گردد.The probability concept in elementary mathematics textbooks: An analytical look at the concepts and tasks' cognitive demand levels
The present study was conducted with the aim of analyzing the tasks of the probability section of elementary mathematics textbooks. In terms of purpose, this study is among applied studies, and in terms of data collection method, it is considered to be descriptive, which was done with quantitative content analysis method. The statistical population is the probability section of mathematics textbooks of the second to sixth grades, published in 2023, and the sample size is equal to the size of the population. In this study, the probability section in elementary mathematics textbooks has been analyzed from two perspectives, including the determination of the taught probability concepts and the cognitive demand levels of tasks. The results of content analysis with the aim of determining the probability concepts taught showed that these concepts included the random experiment, sample space, probability of an event, probability comparison, and fairness. Stein & Smith (1998) framework was used for content analysis from the perspective of determining the levels of cognitive demand. The results of the analysis determined that nearly two-thirds of the probability tasks in the elementary mathematics textbooks are at the low levels of cognitive demands, including, memorization and procedures without connections, and the remaining one-third are at the procedures level with connections, and no task is at the highest level including the doing mathematics level.
تبلیغات
