متون فقه بیع از منظر مبانی معناشناسی و کاربردشناسی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
«بیع» از مهم ترین قرارداد های حوزه فقه و حقوق مدنی ایران شناخته می شود. قوانین و مقرارت این قرارداد با توجه به سابقه طولانی آن در سیستم حقوقی اسلام، ریشه در مبانی فقهی آنان دارد. فقیهان به عنوان زبان شناسانی متبحر از دیرباز، برخی اصول معناشناختی و کاربردشناختی را در قالب مبانی استنباط احکام فقهی برای کشف معانی مقصود شارع و هم صاحب نظران عرصه فقاهت، آگاهانه یا ناآگاهانه به کار بسته اند. نگارندگان در نوشتار حاضر به روش توصیفی – تحلیلی درصدد تبیین اصول «معناشناختی» و «کاربردشناختی» در بیع به عنوان نمونه ای شاخص از متون فقه و به اصطلاح جامعه نمونه در میان انواع متن های دینی برآمده اند. به نظر می رسد برخی از اصول معناشناختی به انضمام قواعد کاربردشناسی همچون تفسیر موضعی و بینامتنیت در تشخیص معنای صحیح و مورد نظر شارع یا مقصود فقیهان، به کار گرفته شده اند. کشف معنا به وسیله زدودن ابهامات واژگانی، گروهی و ساختاری از طریق تمسک به برداشت های قطعی، بافت درون زبانی، اصل تفسیر موضعی، معناشناسی جهان ممکن، بینامتنیت در قالب یک نظریه و به شکلی منسجم هر خلاف برخی ضوابط مطرح در اصول فقه، از اهم این اصول و قواعد زبانی، به شمار می روند.The Texts of the Jurisprudence (Fiqh) of Sale (Bayʿ) from the Perspective of the Fundamentals of Semantics and Pragmatics
Sale (Arabic: البَیْع, romanized: Al-Bayʿ) is known as one of the most important contracts in the field of jurisprudence and civil Code in Iran. The laws and regulations of this contract are rooted in jurisprudential fundamentals, due to its long history in the Islamic legal system. Jurists (Arabic: فُقَهاء, romanized: fuqahāʾ) since long ago, as well-versed linguists, have consciously or unknowingly applied some semantic and pragmatic principles in the form of the fundamentals of inference of jurisprudential rulings to discover the meanings of the intention of Shāriʿ (the Legislator) and the experts in the field of jurisprudence. The authors in the present article, have sought to explain the semantic and pragmatic principles of bayʿ as a prominent example of jurisprudential texts among a variety of religious texts. It seems that some semantic principles, along with the rules of pragmatics, such as circumstantial interpretation and intertextuality, have been used in determining the correct and desired meaning of Shāriʿ or the intention of the jurists. Discovering meaning by removing lexical, group, and structural ambiguities through resorting to definite perceptions, intralinguistic (intralingual) context, the principle of circumstantial interpretation, semantics of the possible world, intertextuality in the form of a theory and in a coherent way, in contrast to some of uṣūl al-fiqh or principles of jurisprudence (Arabic: أُصول الْفِقْه), are among the most important of these principles and linguistic rules.
تبلیغات
