کاربست نظریه های ART و SRT جهت باززنده سازی منظر حاشیه رودخانه ها با رویکرد بهبود سلامت روان (نمونه موردی: رودخانه قشلاق سنندج) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
امروزه فشارهای فزاینده شهرنشینی و تنوع ترجیحات اجتماعی باعث از بین رفتن آرامش انسان و گسست پیوند انسان و طبیعت شده است. یکی از راه های پیوند مجدد انسان با طبیعت، توجه هر چه بیشتر به فضاهای سبز و آبی (رودخانه ها، نهرها و فضاهای سبز) با کمک راهکارهای برنامه ریزی شده معماری و شهرسازی است. ازاین رو این مطالعه باهدف مشخص کردن رابطه طبیعت (دید و دسترسی به طبیعت) و سلامت روان شهروندان سنندجی و ارائه راهکار با استفاده ازنظریه های ART و SRT جهت باززنده سازی منظر حاشیه رودخانه قشلاق انجام شده است. تحقیق حاضر با توجه به نوع هدف کاربردی و به شیوه کمی- کیفی است. با توجه به اهداف پژوهش ۲۵۴ پرسش نامه شامل مقیاس های زمان تماس، فرکانس بازدید، فرم کوتاه مقیاس سلامتی روان (WHO-5)، در دو بازه زمانی براساس نمونه گیری جامعه در دسترس، بین جامعه هدف توزیع شد. علاوه بر پرسش نامه از مصاحبه ساختاریافته برای اثبات نتایج حاصل از پرسش نامه و اشاره به معضلات منظر رودخانه قشلاق استفاده شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها با توجه به نوع متغیرها در نرم افزار Spss نسخه 27 از آزمون های آماری بهره گرفته شد. نتایج این پژوهش رابطه معنادار اما معکوسی را بین زمان تماس/ فراوانی بازدید و مقیاس سلامتی روان نشان داد و مواردی از قبیل کمبود امکانات رفاهی- خدماتی، معضلات زیست محیطی و عدم دسترسی به مناظر حاشیه رودخانه ازجمله پرتکرارترین دلایل آن برشمرده شد. بااین حال، رابطه سلامتی روان با دید به طبیعت و دسترسی به طبیعت، معنادار و مثبت بود. درنهایت یافته های این پژوهش دستورالعمل های اقدامی جهت باززنده سازی مناظر حاشیه رودخانه با استفاده از دو نظریه ART و SRT ارائه می دهد.Application of ART and SRT Theories to Revitalize Riverine Landscapes with a Mental Health Improvement Approach (Case Study: Qeshlaq River, Sanandaj
Nowadays, the increasing pressure of urbanization and the diversity of social preferences have led to the loss of human peace and the disconnection between man and nature. One of the ways to reconnect people with nature is to pay more attention to green and blue spaces (rivers, streams, and green areas) through planned architectural and urban design solutions. Therefore, this study aims to determine the relationship between nature (view and access to nature) and Sanandji citizens’ mental health and use ART and SRT theories to find a solution to revitalize the landscape of the Qeshlaq River. The current research is based on the nature of practical objectives and follows a quantitative-qualitative approach. According to the research objectives, 254 questionnaires, including scales of contact time, frequency of visits, and the short form of mental health scale (WHO-5), were distributed to the target population in two periods based on the available population samples. In addition to the questionnaire, a structured interview was used to substantiate the results of the questionnaire and to highlight the problems of the Qeshlaq River environment. To analyze the data according to the type of variables, statistical tests were used in SPSS software version 27. The results of this study showed a significant but inverse relationship between the contact time/frequency of visits and the level of mental health. The most common reasons cited were lack of amenities and services, environmental issues, and lack of access to riverscapes. However, the relationship between mental health and access to nature was significant and positive. Finally, the results of this study provide guidelines for revitalizing riverscapes using two theories, ART and SRT.
تبلیغات
