مؤلفه های تأثیرگذار بر حس مکان و هویت از منظر شهروندان، مطالعه موردی: پیاده راه عالی قاپو اردبیل (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف از این پژوهش شناسایی عناصر تأثیرگذار بر خوانش نقشه شناختی شهروندان در راستای تقویت حس مکان در پیاده راه عالی قاپو است که می تواند موجب ارتقاء کیفیت فضاهای شهری شود.روش تحقیق در این مقاله کاربردی و تحلیلی- توصیفی (توسعه ای) بوده است. برای جمع آوری اطلاعات از مطالعات کتابخانه ای و روش های پیمایش میدانی و پرسش نامه استفاده شده است. با توجه به غیر نرمال بودن داده ها، با استفاده از آزمون همبستگی اسپیرمن، رابطه همبستگی قوی بین مؤلفه های کالبدی - فیزیکی و هویتی - مکانی وجود دارد. با استفاده از آزمون فریدمن مشخص شد در بین مؤلفه های کالبدی- فیزیکی، تنوع فعالیت و سلسله مراتب بالاترین امتیاز و در بین مؤلفه های هویتی - مکانی، بناهای هویتی و آرامگاه شیخ صفی بیشترین تأثیر را در ایجاد حس مکان دارند. در نقشه های شناختی شهروندان بیشترین توجه به گنبد الله الله و مسجد عالی قاپو بود. علت این امر سابقه هویتی، تاریخی و خط آسمان متفاوت این بناها بوده است. شناخت ریشه های هویتی و تاریخی در ساخت پیاده راه ها و ایجاد کارایی بهتر و تقویت حس دل بستگی به مکان اهمیت زیادی داشته و می تواند نقشه های شناختی افراد را از این گونه فضاها تقویت کرده و در کنار این ویژگی های هویتی، شناخت کالبد فیزیکی و توجه به الگوهای هماهنگ با هویت و فرهنگ جامعه می تواند کارایی پیاده راه را افزایش دهد. مهم ترین عناصر تأثیرگذار در حس مکان و تصویر ذهنی شهروندان، عناصر تاریخی موجود در این پیاده راه است؛ لذا با توجه به مؤلفه های هویتی در پیاده راه های جدید، با استفاده از نمادهای تاریخی و هویتی شهر، می توان حس مکان و تصویر ذهنی شهروندان از پیاده راه را تقویت کرد.Identifying the Influencing Elements on the Citizens' Cognitive Map on Strengthening the Sense of Place (Case Study: Aliqapu Ardabil Pedestrian Street)
This research aims to investigate factors that influence citizens' cognitive maps on strengthening the sense of place on the Aliqapu pedestrian walkway, which can improve the quality of the urban space. The research method is applied development and was done using the content analysis method. Library studies, field survey methods, observation, and questionnaires were used to collect information. Due to the abnormality of the data, there is a strong correlation between physical and identity-spatial components using the Spearman correlation test. Using the Friedman test, it was found that among the physical components, the diversity of activities and hierarchy has the highest score, and among the identity-spatial components, identity buildings, and Sheikh Safi's tomb have the most impact on creating a sense of spatial belonging. In the citizens' cognitive maps, the most attention was paid to the Allah Dome and the High Mosque of Aliqapu. The reason for this is the different identities, histories, and skylines. Understanding the roots of identity and history in the construction of sidewalks, creating better efficiency, and strengthening the sense of attachment to the place is very important and can strengthen people’s mind maps in this way. In addition to these identity features, recognizing the physical body and paying attention to patterns in harmony with the community's identity and culture can increase the sidewalk's efficiency. The historical elements present in this sidewalk are the most important influential elements in the sense of place and the mental image of citizens. Therefore, paying attention to the identity components of new sidewalks and using the historical and identity symbols of the city can strengthen citizens’ sense of spatial belonging and the mental image of the sidewalk.