برنامه ریزی راهبردی و الویت بندی راهبردهای توسعه طبیعت گردی پایدار در جنگل های مانگرو خمیر و قشم (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
طبیعت گردی پایدار، مناسب ترین شکل گردشگری در زیست بوم های طبیعی است که می تواند منجر به حفاظت از طبیعت و بهبود در وضعیت معیشت ساکنین محلی شود. بدین ترتیب برنامه ریزی برای توسعه طبیعت گردی باید به گونه ای صورت گیرد که کمترین آسیب را در منطقه و تنوع زیستی آن به دنبال داشته باشد. در مطالعه حاضر با هدف توسعه طبیعت گردی پایدار در جنگل های مانگرو خمیر و قشم به برنامه ریزی راهبردی و اولویت بندی راهبردهای ارائه شده در این منطقه، با استفاده از مدل SWOT-PESTLE پرداخته شد. مطابق نتایج، از بین عوامل درونی و بیرونی، فرصت ها بالاترین وزن را به خود اختصاص داده اند. همچنین عوامل بیرونی (فرصت ها و تهدید ها) دارای امتیاز بیشتری نسبت به عوامل درونی (قوت ها و ضعف ها) می باشند. نسبت راهبردهای به دست آمده در هر یک از حوزه های راهبردی حاکی از آن است که راهبردهای " توسعه مشارکتی طبیعت گردی ( WO ) " با 32 درصد دارای بالاترین مقدار در بین راهبردهای مورد بررسی در این منطقه می باشد. در این راستا برنامه ریزان و مدیران باید به بهبود و ارتقاء فرصت ها و کاهش ضعف ها در این منطقه بپردازند. بر اساس اولویت بندی راهبردها، راهبرد پهنه بندی و توسعه فعالیت های تفرجی متناسب در منطقه (در حوزه SO ) دارای بالاترین اولویت و راهبرد مدیریت اثربخش زیرساخت های جاده ای و شبکه دسترسی به پسکرانه منطقه (در حوزه ST ) دارای کمترین اولویت است. بنابراین برنامه ریزی راهبردی توسعه طبیعت گردی پایدار در رویشگاه های منحصربه فرد مانگرو خمیر و قشم، ایجاب می کند تا در چارچوب طرح مدیریت، مبتنی بر زون بندی رویشگاه، خدمات اکوسیستمی آن برنامه ریزی شود و توسعه فعالیت های طبیعت گردی در این منطقه، در چارچوب محدوده های مدیریتی و حفاظتی، محور توجه و برنامه ریزی قرار گیرد.Strategic Planning and Prioritization of Sustainable Nature Tourism Development Strategies in Mangrove Forests of Khamir and Qeshm
Sustainable nature tourism is the most appropriate form of tourism in natural ecosystems that can lead to the protection of nature and improvement in the livelihood of local residents. Therefore, planning for the development of nature tourism should be conducted in such a way that it causes the least damage to the region and its biodiversity. In this study, with the aim of developing sustainable nature tourism in the mangrove forests of Khamir and Qeshm, the strategic planning and prioritization of the strategies presented in this area were discussed using the PESTLE-SWOT model. According to the results, among the internal and external factors, opportunities have been assigned the highest weight, as well as external factors (opportunities and threats) have more points than internal factors (strengths and weaknesses). The percentage of strategies obtained in each of the strategic areas indicated that the strategies of "participatory development of nature tourism (WO)" with 32% have the highest value among the strategies studied in this area. Thus, planners and managers should improve opportunities and reduce weaknesses in this area. Based on the prioritization of strategies, the zoning strategy and development of suitable recreational activities in the area (in the scope of SO) has the highest priority and the strategy of effective management of road infrastructures and the access network to the region's reservoirs (in the scope of ST) has the lowest priority. Therefore, the strategic planning for sustainable nature tourism development in the unique mangrove habitats of Khamir and Qeshm requires that ecosystem services be planned within the framework of a management plan based on habitat zoning, the development of nature tourism activities in this area should be the focus of attention and planning within the boundaries of management and conservation zones.