بررسی تغییرات زمانی - مکانی احتمال وقوع بارش با تداوم های مختلف در ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بارش به به عنوان یکی از مهم ترین متغیرهای اقلیمی در ایران با الگوهای زمانی – مکانی پیچیده ای مشخص می شود. در این تحقیق به منظور بررسی یکی از این جنبه های پیچیده، تغییرات احتمالی بارش ایران ، احتمال و روند تداوم 1 تا 7 روزه بارش انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور از پایگاه داده اسفزاری نسخه سوم ( حاصل میان یابی داده های بارش روزانه 2188 ایستگاه همدید، اقلیمی و بارانسنجی سازمان هواشناسی به مدت 46 سال،1349 -1394) استفاده شد. ابتدا به منظور بررسی تغییرات بارش، احتمال وقوع و تعداد روزهای بارانی در ارتباط با عوامل مکانی (طول، عرض و ارتفاع) از الگوی رگرسیون خطی استفاده شد. سپس به منظور بررسی تداوم، روزبارانی (روزی که بارش آن از میانگین بارش آن روز در هر پیکسل نقشه بیشتر باشد) مشخص شد. بر اساس روش مارکوف احتمال وقوع روزهای بارانی و احتمال تداوم بارش 1 تا 7 روزه بارش محاسبه و نقشه کلی آن برای ایران ترسیم شد. نتایج بررسی وقوع احتمال تداوم 1 تا 7 روزه حاکی از آن بود که احتمال وقوع بارش هایی با تداوم 1 روزه برای اکثر مناطق ایران بیش از سایر تداوم های بارشی بود. باوجود این که جنوب غربی دریای خزر دارای بیشترین بارش سالانه و روزانه ایران بود، احتمال رخداد تداوم بارش یک روزه (بیش از 10درصد) در سواحل شرقی دریای خزر بیشتر بود. با توجه به اینکه قسمت جنوب غربی خزر دارای بیشترین بارش سالانه و روزانه در ایران می باشد. در تداوم های بالاتر اگرچه احتمال وقوع بارش برای کل ایران وجود داشت، امّا بیشترین احتمال رخداد بارش در سواحل خزر دیده شد. در روند احتمال تداوم 1 تا 7 روزه بارش بیشترین درصد تغییرات مربوط به سواحل شمالی و محدوده شمال غرب ایران و همچنین مناطقی از جنوب شرق ایران (سیستان و بلوچستان و هرمزگان ) بود.Investigating Temporal-Spatial Changes in the Probability of Precipitation Durations in Iran
Precipitation as one of the most important climatic variables in Iran is characterized by complex temporal-spatial patterns. In this research, in order to investigate one of these complex aspects, possible changes in Iran's precipitation, as well as the probability and trend of 1 to 7 days of precipitation were selected and investigated. For this purpose, the Esfazāri database of the third edition (the result of interpolation of daily precipitation data of 2188 collocation, climate, and rain gauge stations of the Meteorological Organization for forty-six years, 1971-2016 was used. First, in order to investigate changes in precipitation, the probability of occurrence, and the number of rainy days in relation to spatial factors (length, width and height), a linear regression model was used. Then, in order to check the continuity, a rainy day (a day whose Precipitation is more than the average Precipitation of that day in each pixel of the map) was determined. Based on the Markov method, the probability of rainy days and the probability of rain continuing for 1 to 7 days were calculated and its general map was drawn for Iran. The results of the investigation of the probability of occurrence of 1-7 days' duration indicated that the probability of occurrence of precipitation with 1-day duration for most regions of Iran was more than other precipitation durations. Despite the fact that the southwest of the Caspian Sea has the highest annual and daily precipitation in Iran, the probability of continuous one-day precipitation (more than 10%) was higher in the eastern coast of the Caspian Sea. It should be noted that the southwestern part of the Caspian Sea has the highest annual and daily Precipitation in Iran. In longer durations, although the possibility of precipitation existed for the entire country, the highest probability of precipitation was observed along the Caspian Sea coast. In the trend of 1-7 days of precipitation, the highest percentage of changes was related to the northern coasts, the northwest of Iran, and parts of southeastern Iran (Sistān and Baluchestān, and Hormozgān).