بررسی رابطه بین فساد اقتصادی، اقتصاد سایه ای و آلودگی محیط زیست در کشورهای منتخب اوپک (رهیافت لیزرل ) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
اقتصاد سایه ای بخش مهمی از اقتصاد کشورها را تشکیل می دهد. تولید کالاها وخدمات در این بخش عموماً با فرار از قوانین و مقررّات مثل قوانین زیست محیطی همراه است که بر این اساس فعالیّت اکثر واحدهای اقتصادی در این بخش دارای اثرات جانبی منفی زیست محیطی هستند. با توجه به موضوع توسعه پایدار توجه به عواملی که سلامت محیط زیست را در معرض تهدید قرار می دهد، از اهمیّت جدی برخوردار است که یکی از این عوامل رشد اقتصاد سایه است. اقتصاد سایه ای تابع عوامل مختلفی از جمله فساد اقتصادی است. در این پژوهش رابطه بین فساد اقتصادی، اقتصاد سایه ای و آلودگی محیط زیست با استفاده از الگوی ارتباطات خطی ساختاری (LISREL) برای کشورهای عضو اوپک از جمله ایران طی دوره (2012-2000 ) مورد بررسی و تحلیل تجربی قرار گرفته است. نتایج حاصل از تخمین مدل نشان می دهد اولاً: رابطه مثبت و معنی داری بین فساد اقتصادی و اقتصاد سایه ای وجود دارد؛ به طوری که افزایش فساد اقتصادی به اندازه یک واحد، اقتصاد سایه ای به اندازه 73/0 واحد افزایش می یابد. ثانیاً: افزایش فعالیت های غیر قانونی در بخش اقتصاد سایه ای بر رشد شاخص های آلوده کننده محیط زیست اثر مثبت و معنی داری دارد؛ به طوی که با رشد اقتصاد سایه ای، متغیّرهای آلوده کننده محیط زیست مثل انتشار دی اکسید کربن، مصرف سوخت فسیلی و مساحت جنگل با ضرایب (0.91) ، (0.47) ، (0.53-) تحت تأثیر قرار می گیرند.Empirical Analysis the Relationship among corruption, Shadow Economy and Environmental pollution (LISREL Approach)
Sector of countries economy related to shadow economy. Production in sector of the shadow economy associated with evading rules such as environmental laws. On this basis, activity of most economic units in the shadow economy have the negative externalities. In Program of the sustainable development, has been considered environmental quality. The growth of shadow economy is one of the factors that destroys environmental quality which depends to various factors such as corruption. In this paper, has been studied the relationship among corruption, shadow economy and environmental pollution using linear structural relationship pattern for OPEC like Iran countries over (2000-2012). The results from estimated models show that i) there is a positive relationship between corruption and the shadow economy; so that increasing corruption by one unite lead to rise the shadow economy by 73/0, ii) increasing illegal activities in sector of the shadow economy have the significant and positive effect on the environmental pollution indexes; so that, with growth of the shadow economy by one unite, are affected environmental pollution indexes include carbon dioxide emissions, consumption of fossil fuels and forest area by (0.91), (0.47) and (-0.53), respectively.