تحلیل فضایی و سنجش مخاطره ژئومورفولوژیکی شوری زایی در مخروط افکنه گرمسار (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
شوری زایی پدیده ی مورفولوژیکی آشنا با نواحی کویری و حاشیه ی کویری مانند ناحیه ی گرمسار است. تغییرات در روند و دامنه این پدیده ی در سال های اخیر، متأثر از اقدامات انسانی و تغییرات اقلیمی جریان زایشی آن را از پدیده به مخاطره متحول ساخته است. در این تحقیق با استفاده از منابع داده ای (سنجش از دوری، آزمایشگاهی، مشاهده ای و پیمایشی) به ارزیابی و تحلیل شوری زایی، در محدوده مخروط افکنه گرمسار پرداخته شده است. بدین منظور اقدام به ایجاد پایگاه داده مکانی در محیط GIS شده و پس از پردازش و تحلیل، روند و دامنه شوری زایی در اراضی و منابع آبی تبیین گردیده است؛ سپس عوامل شوری زایی مورد کنکاش و تحلیل قرار گرفت. یافته های تحقیق عواملی همچون نزدیکی و مجاورت با گنبدهای نمکی، تغییر در جهت و شدت جریان عبوری آب سطحی و افزایش میزان تبخیر از طریق افزایش آبیاری سطحی و عموماً غرق آبی را به عنوان عوامل اساسی و محوری در ایجاد و تشدید این پدیده معرفی نمود. افزایش نرخ و دامنه شوری زایی، در سطح مخروط افکنه، طی دهه ی مورد بررسی از دیگر یافته های تحقیق است که مؤید کاهش 4/1 وسعت اراضی با شوری کم و افزایشی به همین میزان در خصوص اراضی با شوری متوسط و عمدتاً زیاد است. شوری زایی در پهنه ی مورد مطالعه به واسطه ی موقعیت خاص و نوع کاربری های مستقر در آن تهدیدی جدی به شمار رفته و به عنوان یک مخاطره ی محیطی برای این ناحیه و تا حدودی نواحی همجوار از جمله کلان شهر تهران ارزیابی می شود.Spatial Analyses and Salinity Geomorphologic Hazard Assessment in Garmsar Alluvial fan
1- Introduction
Stalinization is a kind of geomorphologic hazard which appeared in many regions of the world. Reduction of water and soil quality is one of the main problems of this phenomenon during recent decades which has severed results. Salt Domes are one of important sources of salinity and are a treat for water and soil resources. In Iran rare studies have been done over this problem which mainly emphasis on quality of water and based on field researches. In Iran, Stalinization passed on boundaries of a geomorphologic phenomenon and turned to a sever environmental treat because of existence of many evaporate formations and their potential for pollution of water and soil resources. Scarcity of drinking and irrigating waters, alongside to limitation of cultivation lands, many folds importance of these two resources .In arid and semi arid lands, such as Garmsar region on the northern edge of Kavir, the Stalinization problem has more affects and is going to turn to a treat and hazard for productive infra structures and its vital potentials.
Stalinization hazard in the study region has a high potential because of diffusion pattern and presentation of salty formations in a great spatial areas. Identification of greatness areas, and finding its mechanism and function is one of main goals of this research and its scientific explanation will be a suitable tool for planners and local designs makers.
2- Research Method
To reach the goals of this research, we used a great number of data which some are as follow:
a. Documentary sources including thematic maps (1:100000 geologic map of Garmsar, 1:50000 topographic maps of Garmsar, Kohan Abad and Aradan), also, hydrological and climatologic data and quality of underground water alongside to exhalations and librarian documents.
that the particles in Coupling pattern are traveling through a northwest-southeast direction to reach the study region while the particles in Westerly pattern can move far to the east through a favorable flow pattern.
Using AAI index, it shows that the Coupling pattern experiences the most horizontal expansion of dust over the Middle East. This pattern has also the highest concentration of dust over the area.
تبلیغات
