رفتار انسان در شهر، وابسته به میزان درک او نسبت به محیط و برآیندی از انگیزه ها و نیازهای فردی است. هدف پژوهش حاضر تحلیل اثرات بازارها بر الگوهای رفتاری در دو بازار مهم پایتخت(15 خرداد و ایران مال) است. تحقیق از نظر هدف کاربردی؛ با تکنیک پیمایشی و ماهیت توصیفی -تحلیلی است. اطلاعات از طریق دو پرسشنامه (متخصصین 35 و شهروندان 250 نمونه) از طریق فرمول کوکران و با طیف لیکرت جمع آوری شد. تجزیه وتحلیل داده های متخصصین از طریق آزمون های تحلیل عاملی و رگرسیون، و شهروندان از طریق تی دو نمونه ای و پیرسون با نرم افزارهای Spss ,Lisrel انجام شد. پرسشنامه با اعتبار محتوایی و پایایی آن با آلفای کرونباخ تائیدشد. آزمون تحلیل عاملی تأییدی، مؤلفه های تحقیق را در 5 بعد(معنایی، الگوهای رفتاری، فعالیت و عملکرد، کالبدی، آسایش و راحتی) با بار عاملی بالای 0.4 شناسایی کرد. ضریب تعیین تعدیل شده در آزمون رگرسیون نشان داد، شاخص های تحقیق به میزان 61% درصد واریانس الگوهای رفتاری را پیش بینی می کند. مؤلفه ی معنایی بالاترین تأثیر (0.779) و مؤلفه ی آسایش و راحتی (0.621) کم ترین اثر را بر الگوهای رفتاری دارند. با استفاده از آزمون T دوطرفه در دو نمونه، تفاوت میانگین بین مؤلفه های 5 گانه وجود دارد و این تفاوت میانگین معنی دار است. با توجه به نتایج آزمون پیرسون مؤلفه ی کالبدی در ایرانمال و مؤلفه ی فعالیت و عملکرد در بازار 15 خرداد از تأثیرگذارترین مؤلفه ها بر الگوهای رفتاری می باشند. نتایج نشان داد که؛ بازارها بر الگوهای رفتاری شهروندان تأثیر معنادار و مثبت و مستقیم دارند و با تقویت کیفیت بازارها و یا تضعیف آن، ادراک محیطی شهروندان تغییر می کند.
