نقد روشی مطالعات تاریخ قرآن با تأکیدی بر رویکرد ساختارگرا و انتقادی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
قرآن کریم ، مهم ترین میراث دینی و زیربنای تمدّن اسلامی است. آثار مختلفی از سده سوم هجری تا کنون، به موضوع تاریخ قرآن پرداخته اند. اثبات اصالت و صحت متن قرآن کریم به عنوان مهم ترین منبع دین اسلام با دانش تاریخ قرآن کریم مرتبط است. این آثار، مانند همه آثار علمی دیگر به لحاظ رویکرد و روش پژوهش قابل نقد است. در بسیاری از این آثار به ماهیت قرآن به عنوان پدیده ای تاریخی و اجتماعی، توجه نشده و همین مسئله سبب ضعفِ روشیِ مطالعاتِ تاریخِ قرآن شده است. از این رو، بازنویسی بخش های مختلف تاریخِ قرآن با توجه به ماهیت تاریخی و اجتماعی قرآن، مبتنی بر رویکردها و روش علمی، یک ضرورت است و می توان با استفاده از رویکردهای مختلف ساختارگرایی و انتقادی، مطالعاتِ تاریخِ قرآن را با انطباق بیشتر بر حقیقت تاریخی به رشته تحریر درآورد. توجه به رویکرد ساختارگرا در مطالعاتِ تاریخِ قرآن، ارتباط بین بسیاری حوادث و رویدادهای تاریخ تمدّن اسلامی را با قرآن و سنت نبوی به عنوان زیر بنای تمدّن اسلامی نشان می دهد؛ از جمله این موضوعات، مسئله قتل عثمان بن عفان و اقدامات حجاج بن یوسف ثقفی است. بهره گیری از رویکرد انتقادی نیز، نشان گر لزوم نقد تاریخی روایات زید بن ثابت، ابن شهاب زهری، شعبه بن حجاج، ابن ابی داود و ابوعبید قاسم بن سلام است.A Methodical Critique of Studies on History of Quran: Emphasizing Structural and Critical Approach
Throughout the history of Islam, numerous works have been written as sources and studies on the authenticity and historical truth of the Holy Quran. These works aim to establish the credibility of the Quran, which is considered the most important source of the Islamic religion. However, there are criticisms regarding the research approaches and methods used in these books and sources. One of the main shortcomings is the failure of Quran scholars to acknowledge the Quran as a historical and social phenomenon. This oversight has led to a weak methodology in studying its history. Therefore, it is necessary to rewrite different aspects of the Quran's history by employing scientific approaches and methods that take into account its historical and social nature. To achieve a more comprehensive understanding, different approaches such as structuralism and critical analysis can be utilized. Structuralism focuses on analyzing the underlying structures and systems within a text, while critical analysis examines the socio-political context and power dynamics that influence the interpretation of the Quran. By incorporating these approaches, researchers can shed light on the historical truth of the Quran. They can critically analyze the sources and methodologies used in previous studies, ensuring a more accurate and nuanced understanding of its history. Paying attention to the structuralist approach in the study of the history of the Quran shows the connection between historical events, the Quran, and the prophetic tradition as the foundation of Islamic civilization; the historical events such as the murder of ʻUthmān ibn ʻAffān and the actions of Ḥajjāj ibn Yūsuf Thaqafī. The critical approach also indicates the necessity of historical criticism of the narrations of Zayd ibn Thābit, Ibn Shihāb Zahrī, Shuʻbat ibn Ḥajjāj, Ibn Abī Dāwūd, Abwʻbyd Qāsim ibn Sallām.
تبلیغات
