تحلیل محتوا و بازنگری مصوبه «طراحی، پایش و اجرای نماهای شهر تهران» با تاکید بر مفاهیم رویه ای و محتوایی طراحی شهری (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

تشکیل کمیته های نما در مناطق بیست و دو گانه شهر تهران، تلنگری بر روند پیوسته ی شکل گیری پوسته ی ظاهری شهر زده و بحث هایی را در خصوص نمای خوب میان مدیران شهری، طراحان، سازندگان و متخصصان ایجاد کرده است. در همین راستا مصوبه ی «طراحی، پایش و اجرای نماهای شهر تهران» با هدف ارتقاء هویت سیما و منظر شهری در سال 1397 تصویب شد. پژوهش حاضر با بهره گیری از روش تحلیل محتوا و از طریق بررسی اسناد و مطالعات موجود و پیمایش کمّی در مناطق 22گانه در پنج گام: 1) تحلیل محتوای جلسات کمیته های نما، 2)یافتن شاخص های رویه ای و محتوایی، 3) مصاحبه های عمیق، 4) استخراج پرسشنامه های کمّی مجزا، 5) بحث و بررسی در جلسات کانونی متمرکز، به ارزیابی محتوایی و شکلی مصوبه می پردازد. شاخص های مرتبط با کیفیت بصری منظر شهری، هویت زمینه ای، ارزیابی و پایش، تحقق پذیری و فرجام خواهی مولفه های چارچوب نظری پژوهش را تشکیل می دهند. پس از به اشباع نظری رسیدن، شاخص های به دست آمده به پرسشنامه های کمّی تبدیل شدند. میزان روایی از موارد ارتباط با موضوع در نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت و برای سنجش پایایی پرسشنامه نیز از روش برآورد ثبات درونی استفاده شده است. در نهایت، پیشنهادات در قالب طرح های کوتاه مدت (تدوین ضوابط پایه و پشتیبان)، میان مدت (اصلاح فرایند صدور پروانه، فرجام خواهی، نظارت و پایش) و بلندمدت (ادغام کمیته های نما در بدنه ی شهرداری) ارائه شدند.