رویکرد فمنیسم فوکویی: نگاهی به داستان «عروسک پشت پرده» صادق هدایت (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
برخی از نظریه پردازان فمنیسم بر این باورند که در تحلیل فوکو از مفهوم قدرت، مسئله انقیاد یا غلبه جنسیتی به وضوع تبیین نشده است. از این رو، آنان به واسطه تلفیق مؤلفه های فوکویی قدرت با مفاهیم فمنیسم، رویکرد فمنیسم فوکویی را ابداع نموده اند تا به مسئله سلطه در روابط جنسیتی پاسخ قانع کننده-ای دهند. آن ها معتقدند که جنسیت، مسئله ای ذاتی و بیولوژیکی نیست؛ بلکه توسط صاحبان قدرت یک جامعه، تولید و به سوژه ها القاء می گردد. به همین دلیل سوژه ها پس از پذیرش ایده ال های زنانگی ساخته شده به عنوان گفتمان های حقیقی، به طور داوطلبانه به خود-انضباطی می پردازند که همان اطاعت از نظام مردسالاری است. از این رو، فمنیست ها می کوشند تا علیه هنجار های زنانگی نهادینه شده مقاومت کنند و به زنان آزادی بخشند. پژوهش حاضر با هدف شناساندن مبانی این رویکرد به علاقمندان حوزه نقد ادبی و آشنا ساختن آنان با نظریه پردازان موج های مختلف آن، می کوشد تا آگاهی مخاطبان را نسبت به نوین سازی قدرت مردسالار دو چندان سازد. همچنین نشان می دهد که چگونه صادق هدایت در داستان «عروسک پشت پرده»، با توصیف شیفتگی شخصیت اصلی داستان نسبت به زنِ مجسمه، به طور ضمنی ویژگی های زن ایده ال جامعه نوین مردسالار را ترسیم کرده است. به علاوه بیان می کند وجود شخصیت دختری به نام درخشنده در این داستان حاکی از آن است که زنان جامعه به دنبال کشف گفتمان های جنسیتی تولید شده هستند تا بتوانند با اِعمال قدرت انضباطی بر خود و محصور کردن خودشان در دستگاه سراسربین و با اعمال تکنیک های القاء شده توسط نظام مردسالار برخود توجه مردان را جلب نمایند.Foucauldian Feminism: A reading of Sadegh Hedayat’s “The Doll Behind the Curtain”
Some feminists believe that Foucault has not specified which gender dominates the other and which gender is dominated in the genealogy of power. Accordingly, by combining the Foucauldian concept of power with feminism, they have created Foucauldian feminism to give a convincing answer to the issue of domination in gender relations. The theorists of this approach believe that gender is not essential or biological; Rather, it is produced and induced by subjects by authorities of society. For this reason, after accepting the constructed ideals of femininity as true discourses, the subjects voluntarily engage in self-disciplining which is obedience to the patriarchal system. Therefore, feminists try to resist internalized norms of femininity and give freedom to women. In fact, this study attempts to introduce the basics of Foucauldian feminism to those who are interested in literary criticism and increases the audience’s awareness of the modernization of patriarchal power. It also demonstrates that Sadegh Hedayat in “The Doll Behind the Curtain,” has also drawn the characteristics of the ideal woman of the modern patriarchal society by describing the fascination of the main character, Mehrdad, towards the statue woman. In addition, with the characterization of a girl, named Derakhshande, he displays that the women seek to discover gender discourses produced by powers and to apply disciplinary techniques to themselves so that they can attract men’s attention.
تبلیغات
