ضرورت مطلقه و نسبت آن با امکان فقری در اندیشۀ ابن سینا و ملاصدرا (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در این مقاله جهات در منطق ابن سینا، انواع ضرورت و ضرورت مطلقه و همچنین رابطه معنای منطقی و فلسفیِ جهات بررسی می شود. در ادامه، تفسیر ملاصدرا از ضرورت مطلقه و تعبیر آن به ضرورت ازلی موردبحث قرار می گیرد و نتایج فلسفی ای که صدرا از طرحِ این ضرورت گرفته برجسته می شود و مشخص می گردد که ضرورت در هلیات بسیطه از نوع ضرورت ازلی و ضرورت در هلیات مرکبه از نوع ضرورت ذاتی است. همچنین برهان پذیری قضایای ضرورت ازلی به بحث گذاشته می شود. در ادامه، به نظر ابتکاری ملاصدرا دربابِ امکان فقری پرداخته خواهد شد. وجود در معنای امکان فقری عین فقر است و تمام وجودات در این معنی عین تعلق اند. بنابر مبانی حکمت متعالیه، ازآنجاکه تشکیک در وجود راه دارد، ممکن فقری مقول به تشکیک است. از نظر استاد مهدی حائری یزدی، ابتکار ملاصدرا در طرح امکان فقری درواقع تکمیل بحث ضرورت مطلقه در ابن سیناست. براین اساس، به طرح و بررسی و گسترش نظر ایشان نیز پرداخته خواهد شد.Absolute Necessity and Its Relation with the Possibility in the Sense of Need (Exis tential Possibility) in the Thought of Ibn Sina and Mulla Sadra
This article discusses the modes in Ibn Sina’s logic and enumerates the types of absolute necessity and necessity and examines the relationship between the logical and philosophical meanings of the modes. Mulla Sadra’s interpretation of absolute necessity and its interpretation of eternal necessity are discussed in what follows, and we highlight the philosophical results that Sadra derived from this necessity, and it becomes clear that necessity in exis tence is of the type of eternal necessity and necessity in quiddity is of the type of essential necessity. The argument ability of the propositions of eternal necessity is also discussed. In the following, we discuss Mulla Sadra’s initiative on the possibility in the sense of need (exis tential possibility). Exis tence as the possibility in the sense of need is the same as need, and all beings in this sense are the same as belonging. According to the principles of transcendental wisdom, because of the gradation of being, possibility in the sense of need (exis tential possibility) may be subject of gradation. According to Mehdi Haeri Yazdi, Mulla Sadra’s initiative in proposing the possibility in the sense of need (exis tential possibility) is in fact a completion of the discussion of absolute necessity in Ibn Sina. Based on this, we have also, reviewed and expanded his views.
تبلیغات
