مبانی «نظریه انتخاب منطقی» در پیشگیری وضعی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
زمینه و هدف: بزهکار بالقوه در مواجهه با موقعیت جرم، اقدام به تصمیم گیری می کند. مبدعان پیشگیری وضعی، تصمیم به ارتکاب جرم را براساس «نظریه انتخاب منطقی» تحلیل می کنند. تحلیل مبنایی این نظریه در پیشگیری وضعی نشان می دهد که از میان عقل و امیال، امیال راهبر بزهکار بالقوه است و عقل در این فرایند، به صرفه ترین راه را در اختیار او می گذارد. بزهکار بالقوه براساس منطقِ «پاداش-هزینه/تنبیه» درباره ارتکاب جرم تصمیم گیری می کند. هدف از نگارش مقاله حاضر مطالعه مبانی «فلسفی» و «پوزیتیویستی» عقلانیت پیشگیری وضعی با استناد به ریشه ها و پیشینه های نظریه انتخاب منطقی است. روش تحقیق: این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی است. پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی به زبان فارسی و انگلیسی انجام شده است. یافته ها و نتایج: یافته های فلسفی این مقاله نشان می دهد که «نظریه انتخاب منطقی»، معرف نظام عقلانیت در پیشگیری وضعی است. این نظریه با استناد به فلسفه «هیوم»، از میان عقل و امیال، امیال را راهبر بزهکار بالقوه می داند و با الگوبرداری از دیدگاه های فلسفی بنتام و میل، انتخاب آماج را تابع «منفعت» می داند. با جمع این دو دیدگاه، بزهکار بالقوه با هدایت امیال، کوتاه ترین و اقتصادی ترین هدف را آماج جرم قرار می دهد. ا تقلیل بزهکار بالقوه به موجودی محاسبه گر یا ماشین حساب، ارزش ها، معنویت و سعادت مفهومی ندارد زیرا اهداف توسط امیال و برای دستیابی به منفعت کوتاه مدت مادی، با محاسبات اقتصادی (هزینه- سود) تعیین می شود.Rationality Foundations of Situational Crime Prevention
Background and Objectives: Situational prevention is an approach which, by concentrating on “situation”, considers the environment as being more effective in crime commission from among “human” and “environment”. With this takeaway, “human” assumes a weaker role in situational prevention analyses; however, some perspectives of this kind of prevention, especially perspectives related with “decision-making systems of the potential offender in the face of the crime situation” can implicitly provide insights into his system of rationality, will, passions and instincts. This article is aimed to explore the basics of one of these insights, i.e., situational prevention rationality. This rationality involves certain “philosophical” and “positivist” principles. Methodology: This research is applied in terms of goals and from a methodological point of view, it is based on documents. The research has been conducted by using library studies, internet sources, articles and Persian and English researches. Note taking was used to gather data also. Findings and Results: By invoking to the Hume's philosophy, situational prevention believes passions to direct the potential offender. The potential offender chooses his targets by directing passions by the shortest means possible in the direction of his benefits. Inspired by Bentham and Mill's philosophical perspectives, i.e., attraction of pleasures and avoidance of pains, situational prevention theorists consider the choice of target on the part of the potential offender as a function of the principle of “utility”. From a positivist point of view, situational prevention believes the potential offender to be a function of reward-punishment pattern as it models behaviorist psychology. Sociologically, the cost-benefit model has been introduced as a basis for the potential offender's decision making. Accordingly, the situational rationality system is a nominal/ instrumental rationality which, considering all human's behaviors as “purposeful”, directs rationality towards the “logic of calculus”. This kind of thinking reduces man to an evaluating/ calculating creature. In this system of rationality, values, spirituality and happiness are nonsensical, because goals are mostly determined by passions for gaining short-term material benefits via economic estimates (cost-benefit). This denotes reducing a truth-seeking man (goal-setting criteria) to an effective man (the rationale for determining means).
تبلیغات
