مدل سازی سهم اهمیت شاخص های اقلیمی و نمایه های تغییر اقلیم مؤثر بر گرد و غبار یزد (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

در این مقاله به منظور تعیین سهم عوامل اقلیمی موثر بر رخداد گردوغبار از دادههای مربوط به پارامترهای هواشناسی و شاخص های اقلیمی و برخی از نمایه های تغییر اقلیم استفاده شده است. نمایه های تغییر اقلیم با استفاده از نرم افزارClimPACT در محیط برنامه نویسی R 2.10 محاسبه شدند. در این تحقیق گردوغبارهای داخلی و خارجی از هم تفکیک و سپس به منظورتعیین سهم اهمیت هریک از عوامل در رخداد انها از اجراهای مختلف شبکه عصبی پرسپترون چند لایه استفاده گردید. در این بررسی70 درصد داده ها به عنوان داده ی آموزشی و30 درصد داده ها به عنوان داده ی تست وارد شبکه گردید. جهت ارزیابی دقت توابع مختلف، مجموع مربعات خطای داده های آموزشی، مجموع مربعات خطای داده های تست، خطای نسبی داده های آموزشی، خطای نسبی داده های تست و همچنین ضریب همبستگی بین مقادیر اندازه گیری شده و تخمین زده شده رخداد گردوغبار و عوامل اقلیمی با یکدیگر مقایسه گردید و در نهایت مدلی که کمترین میزان خطا و بیشترین ضریب همبستگی را نشان داد، به عنوان مدل بهینه انتخاب شد. نتایج نشان داد؛ 77 درصد گردوغبارها با منشاء خارج از ایستگاه و 33 درصد با منشاء اطراف ایستگاه ثبت شده است. . عامل متوسط حداقل رطوبت، بارش موثر و فراوانی رخداد باد و دو روز مرطوب متوالی به ترتیب بیشترین سهم اهمیت را در رخداد گردوغبارهای خارجی داشته اند.در رخداد گردوغبارهای داخلی و یا با منشاء اطراف ، متوسط رطوبت وسرعت باد 6 متربرثانیه، خشکسالی SPEIو باد با سرعت 15 متر بر ثانیه به ترتیب اهمیت قرار دارد.