تکلیف گرایی و تأثیر آن بر جایگاه ملی گرایی در مسأله صدور انقلاب (ملاحظه ای بر صدور انقلاب در دهه 1360)

چکیده

یکی از مسائل مهم انقلاب ها، مسئله تعامل با محیط بین المللی است. با توجه به این که در همه انقلاب های بزرگ که داعیه جهان شمولی دارند، انقلابیون براین باور هستند که اصول انقلاب برای دیگر جوامع کاربرد دارد و این امر مسئله صدور انقلاب را بعد از پیروزی انقلاب ها به وجود می آورد. انقلاب اسلامی ایران یکی از انقلاب های بزرگ در جهان معاصر است که با توجه به ماهیت خود، موضوع صدور انقلاب در آن از همان ابتدا مورد توجه قرار گرفت. صدور انقلاب اسلامی با تأکید بر جهانی بودن و تعریفی جهان شمول از رسالت های انقلابی خود، فضای مشخصی از صدور انقلاب اسلامی را در دهه شصت ترسیم نمود. رهبری کاریزماتیک امام خمینی و تأثیر اندیشه های ایشان در ساختار کلی سیاست خارجی جمهوری اسلامی مسئله صدور انقلاب اسلامی ایران را تحت تأثیر قرار داد. غلبه آرمان های ایدئولوژیک، محوری منبعث از بنیان های جهان شمول اسلامی در مسئله صدور انقلاب، باعث به حاشیه رفتن مفاهیم نژادی و ملی در شکل بندی غالب صدور انقلاب در ده سال اوایل انقلاب گردید. این مقاله تلاش دارد تا جایگاه ملی گرایی و مفاهیم ملی را در گفتمان مسلط صدور انقلاب اسلامی در دهه شصت بررسی نماید؛ در این راستا مسئله صدور انقلاب را در دهه 1360 از منظر شخصیت های انقلابی مورد بررسی قرار خواهد داد.