شناسایی و تبیین موانع وحدت اسلامی با تأکید بر دیدگاه علمای مذاهب اسلامی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

وحدت از مهمترین اصول و ارزشهای مورد تأکید قرآن و ائمه معصومان(ع) است. وحدت اسلامی در دوران معاصر بهعنوان ضرورتی اجتنابناپذیر در تعیین سرنوشت مسلمانان در عرصه سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مطرح میشود که شکوفایی و توسعه امت اسلامی را فراهم میآورد. بنابراین، شایسته است مورد توجه نخبگان دینی و حکومتی و اندیشمندان فکری جهان اسلام قرار گیرد. فقها و علمای مذاهب اسلامی کشور نیز با تأکید بر اینکه تفرقه بین مذاهب اسلامی باعث میشود دشمنان اسلام از این تفرقه سود ببرند، بیان داشتند، حفظ وحدت در شرایط کنونی بیش از پیش ضروری است و وحدت اسلامی در جمهوری اسلامی ایران باید الگویی برای وحدت اسلامی در منطقه باشد، تا از گزند توطئه محورهای شرارت در امان بود. با توجه به اهمیت موضوع، نوشتار حاضر با روش اکتشافی تحلیلی به شناسایی و تبیین موانع وحدت اسلامی با تأکید بر دیدگاه علمای مذاهب اسلامی پرداخته است؛ شایان ذکر است بهمنظور شناسایی مؤلفههای پژوهش به مصاحبه با 35 نفر از علمای مذاهب اسلامی پرداخته شد و دیدگاه ایشان در خصوص موانع وحدت اسلامی اخذ شد. پس از استخراج نکات کلیدی در دیدگاه ایشان، نسبت به تجمیع و جرح و تعدیل مؤلفهها اقدام شد و 12 مؤلفه مبنای کار قرار گرفت. این مؤلفهها مجدد به خبرگان پژوهش ارائه شد و سپس توسط آزمون دوجملهای در نرمافزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در ادامه نیز به تشریح و تبیین هریک از مؤلفهها پرداخته شد.