خانه باغ لاجوردی کاشان در گذر زمان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

کاشان ازجمله مناطقی است که در آن، انواع و اقسام باغ های تاریخی وجود دارد. یکی از این انواع، خانه باغ هاست که عموماً در داخل و یا حومه شهر قرار داشته و شامل عمارت حوضخانه ای است. در دهه های اخیر، بسیاری از این باغ ها تخریب شده است؛ اما خانه باغ لاجوردی که اکنون عنوان فرهنگ سرای فیض کاشانی را دارد، یکی از بازماندگان این نوع بناهاست و علی رغم تغییرات در بنا و باغ آرایی، هنوز ساختار اصلی خود را حفظ کرده است. این بنا در اواخر قاجار، توسط علی جان حاجی زاده بنا و به سید محمد لاجوردی فروخته شده و طی چندین دهه، مورداستفاده خاندان لاجوردی و مهمانان و همکاران صنعتی آنان بوده است. در سال1353، اکبر لاجوردیان این بنا را به فرح دیبا پیشکش و وی آن را به شهرداری کاشان واگذار می کند و کماکان نیز در تملک شهرداری است. در این مقاله با توجه به بررسی های میدانی و مصاحبه های شفاهی و مطالعات اسنادی و تهیه نقشه، به موضوعاتی چون موقعیت باغ، مالکان بنا، قدمت و تحولات تاریخی آن، اجزا و عناصر کالبدی باغ، منشأ و مسیر آب باغ، درختان و طرح کاشت پرداخته و به عنوان جمع بندی، اهمیت این باغ و ضرورت ثبت آن را موردتوجه قرار داده ایم.