سیر تصنیف در شعر فارسی از آغاز تا نهضت مشروطه

چکیده

شعر و موسیقی، زبان دل و احساس اند. شعر تسلّی بخش ناکامی ها و موسیقی مونس و غم خوار دوران تنهایی و سختی های بشر بوده است. تصنیف، تلفیق ماهرانه این دو هنر است؛ به گونه ای که بر دل مخاطب اثری شگرف داشته باشد. در این پژوهش سعی بر این است که این موضوع در ادب فارسی از آغاز تا مشروطیّت بحث و بررسی شود و معانی و مفاهیم مختلف آن در طی دوره های تاریخی و نمونه هایی از چهره های برجسته ای که به این مقوله پرداخته اند، نقل و تبیین گردد. روش تحقیق در این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی و بر مطالعات کتابخانه ای استوار است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که تصنیف سرایی در تمامی دوره های حیات ایرانیان وجود داشته است؛ زیرا به طور مستقیم با آمال و عواطف اقوام ایرانی مرتبط بوده و درون مایه اصلی زبان ملّی ما را رقم زده است. تصنیف از قرن دهم به بعد رواج بیشتری یافت و در دوره مشروطیّت با شاعرانی چون عارف و ملک الشّعرا و... به اوج رسید.