بررسی و تحلیل مسئله خلود اهل عذاب از منظر آگوستین و ملاصدرا (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

در رویکرد منطقی به مسئله خلود اهل عذاب در جهان دیگر، پرسش های زیادی در ذهن بشر وجود دارد که در حوزه فلسفه، تعارضاتی میان دیدگاه های اندیشمندان به دنبال داشته است. فیلسوفان خدا را قادر مطلق، خیرخواه مطلق و دارای رحمت گسترده شناخته و از طرفی، بی نیاز از هر چیزی، از جمله اطاعت بندگان می دانند و معتقدند هیچ امری نمی تواند به وی ضرری برساند، از جمله معصیت گناهکاران. پس علت آنکه خداوند بندگان گناهکار را عذاب می کند چیست؟ آگوستین در مورد سرنوشت اجسامی که در رنج ابدی به سر خواهند برد بحث می کند و معتقد است باور به رنج ابدی جسمانی از سعادت ابدی انسان ها سخت تر است. بر همین اساس ابتدا درباره کسانی که به عذاب ابدی محکوم شده اند صحبت می کند. به نظر می رسد دیدگاه ملاصدرا در این باره تا حدودی دچار ناسازگاری است. او از یک طرف، بر اساس آیات قرآن معتقد به خلود اهل عذاب است و از طرف دیگر، بر اساس اصول فلسفی این دیدگاه را نفی می کند. این مقاله به توصیف و تحلیل دیدگاه دو اندیشمند جهان اسلام و مسیحیت درباره مسئله خلود اهل عذاب پرداخته است.