بررسی تأثیرات طراحی و نقوش هنر هخامنشی و ساسانی بر آثار استاد مجید مهرگان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هنر ایرانی یک پدیده تاریخی حائز اهمیت است. این هنر، که در همان مراحل اولیه به مرتبه بلندی رسیده بود، توفیق یافت که در زمینه های بسیار و با شیوه های گوناگون تا روزگار معاصر تداوم یابد. استاد مجید مهرگان، از نگارگران و پیشگسوتان معاصر، بیش از سایر هنرمندان نگارگر، آثاری پیوندخورده با دوران باستان خلق کرده است. علاقه وی در این زمینه باعث شده تا هنر وی تلفیقی از هنر ایران باستان و هنر دوران اسلامی باشد. هدف از تحقیق حاضر مشخص کردن نحوه استفاده مهرگان از نوع طراحی و نقوش بکاررفته در آثار هخامنشی و ساسانی و شیوه تلفیق آن با نگارگری دوران اسلامی است. این مقاله در پی پاسخ به این سؤالات است که: چگونه مهرگان از ویژگی های طراحی و نقوش هنر پیش از اسلام بخصوص دوران هخامنشی و ساسانی در آثارش استفاده کرده؟ و کدام نقوش و عناصر هنر هخامنشی و ساسانی در آثار وی مورد استفاده قرار گرفته است؟ مقاله حاضر، که به شیوه توصیفی_تحلیلی صورت گرفته، به چگونگی استفاده مهرگان از نقوش و طراحی هنر عصر هخامنشی و ساسانی پرداخته است. روش جمع آوری اطلاعات از طریق کتاب، مقاله، اینترنت و تصاویر آثار هنری ایشان انجام شده است. در این پژوهش سعی شده تا همه آثار در دسترس مهرگان بعنوان جامعه آماری در نظر گرفته شود و نمونه آماری این تحقیق شامل آن دسته از آثار وی که تحت تأثیر آثار پیش از اسلام انجام گردیده است. یافته های تحقیق نشان داد که مهرگان با استفاده از عواملی همچون ساده کردن فرمها، کاربرد خطوط ضخیم و حجم دار، توجه به آرایشها و تزئینات، کاربرد نقوش گیاهی همچون گل لوتوس و استفاده از شیوه طراحی حیوانات و ابزار و ادوات جنگی متاثر از هنر هخامنشی و ساسانی، توانسته زبانی نو در هنر نگارگری معاصر ایران خلق کند و آثاری بیافریند که نشان دهنده تلفیق سنتهای پیش از اسلام و دوران اسلامی است.