آزمون های تخصصی

عملکرد موفقیت آمیز داوطلب دوره دکتری مهم ترین عامل در تصمیم گیری اعضای کمیته پذیرش است که کمک می کند کدام داوطلب را بپذیرند. یکی از مباحثی که همیشه همراه با نمره های آزمون های پذیرش وجود داشته، مسئله روایی نمره های  در پیش بینی عملکرد موفقیت آمیز  داوطلبان بوده است. هدف از اجرای این پژوهش، بررسی روایی ملاکی-پیش بین نمره های آزمون های تخصصی  در چهار رشته دکتری مهندسی روی سنجه های مصاحبه  به عنوان ملاک عملکرد موفقیت آمیز  بوده است. در این پژوهش که توصیفی از نوع همبستگی است، رتبه های داوطلبان در آزمون های اختصاصی  و مصاحبه  در چهار رشته دکتری مهندسی در سال 1397 بر اساس تئوری تعمیم پذیری تحلیل شدند. بسته به رشته دانشگاهی داده های آزمون شوندگان دربرگیرنده نمره آنها روی 3 تا 8 خرده آزمون اختصاصی  و 2 نمره ترکیبی ملاک مصاحبه  بود. داده ها با نرم افزار mGENOVA بر اساس یک طرح تک رویه ای  تحلیل شدند. سپس همبستگی بین دو نمره جهانی ترکیبی با توزیع نرمال دومتغیری در نمودار پراکندگی نشان داده شده است. نتایج نشان می دهد نمره های آزمون های تخصصی  به خوبی می توانند نمره های افراد را در ملاک مصاحبه  به عنوان شاخص عملکرد موفقیت آمیز  یا کیفیت داوطلب پیش بینی کنند (به جز در رشته فناوری اطلاعات)؛ تعداد زیاد خرده آزمون های تخصصی، ناپایایی آنها و واریانس نابسته به سازه از عواملی هستند که می توانند پیش بینی های درست برای پذیرش یا رد داوطلبان را –به ویژه روی نمره برش- تحت تأثیر قرار دهند. اگرچه پیش بینی دقیق عملکرد موفقیت آمیز  داوطلبان دوره دکتری به وسیله نمره های آزمون ها  هدف دست نیافتنی است، اما تعریف بهتر آنچه ملاک موفقیت  در دوره دکتری است و بااهمیت تر شدن آزمون های عمومی زبان و استعداد  و هم زمان تعدیل سطوح دشواری این آزمون ها و کاهش خطای اندازه گیری سنجه های پیش بینی کننده  در یک برنامه سنجش دومرحله ای که در آن آزمون های عمومی زبان و استعداد به عنوان غربال اولیه توسط سازمان سنجش برگزار شود و آزمون های اختصاصی و مصاحبه توسط دانشگاه ها، می تواند راه بهینه ای باشد برای افزایش روایی نمره های آزمون ها  در پیش بینی عملکرد موفقیت آمیز  داوطلبان و پذیرش دانشجویان باکیفیت تر.