شبکه آموزشی دانش آموزان

هدف این پژوهش، تحلیل ادراک معلمان ابتدایی در خصوص فرصت ها و چالش های تدریس در شبکه آموزشی دانش آموزان (شاد) بود. این مطالعه با استفاده از رویکرد کیفی و طرح پدیدارشناسانه صورت گرفت. به منظور گردآوری داده ها از مصاحبه کیفی نیمه ساختاریافته استفاده شد. با استفاده از نمونه گیری هدفمند، پس از انجام 21 مصاحبه اشباع داده ها حاصل شد. تحلیل عمیق دیدگاه های معلمان، موجب شناسایی و دسته بندی ده فرصت شامل: جبران عقب افتادگی تحصیلی در ایام قرنطینه، افزایش مسئولیت پذیری و درگیری بیشتر اولیا با فرآیند یاددهی-یادگیری دانش آموزان، افزایش سرعت انتقال اطلاعات و ارائه اطلاعات جدید، ایجاد انگیزه در معلمان برای ارتقاء سواد رسانه ای، شناخته شدن معلمان توانمند و خلاق و فراهم شدن زمینه ای برای به اشتراک گذاشتن فایل ها و تجارب معلمان، افزایش مسئولیت پذیری معلمان برای مطالعه بیشتر، جذاب و برانگیزاننده بودن استفاده از آن برای دانش آموزان، علاقه مند کردن دانش آموزان به دانش روز و پژوهش کردن، انعطاف پذیری در ساعت شروع کلاس و حذف ترددهای پرهزینه، پرورش خلاقیت در دانش آموزان برای ارائه تکالیف به شیوه ای نو و نه چالش شامل: عدم دسترسی همه دانش آموزان به فضای مجازی به ویژه در مناطق محروم و ایجاد نابرابری در فرصت آموزش، سنگین بودن هزینه های اینترنت برای خیلی از خانواده ها، کند بودن سرعت اینترنت، دشوار بودن سنجش یادگیری واقعی دانش آموزان و سلب شدن قدرت نظارت از معلم، اعتیاد برخی دانش آموزان به اینترنت و گوشی، استفاده بی جا و بی رویه از مطالب دیگران، عدم وقت گذاری برخی معلمان به امر تدریس و ارزیابی، استفاده از نرم افزار به عنوان ابزار تبلیغات، کاهش انگیزه برخی دانش آموزان نسبت به تحصیل در شیوه جدید تدریس گردید.

آموزش مجازی فرصتی برای مقابله با محدودیت های آموزش حضوری است.پژوهش حاضر با هدف شناسایی فرصت ها و چالش های تدریس در شبکه آموزشی دانش آموزان(شاد) براساس تجربه زیسته معلمان استان خوزستان، انجام شده است.روش پژوهش کیفی و با رویکرد پدیدارشناسی است.داده ها با استفاده از نمونه گیری هدفمند و مصاحبه نیمه ساختاریافته با 30 نفر از معلمان رسمی(ابتدایی و متوسطه اول) استان خوزستان که در سال 1399 در شبکه آموزشی دانش آموزان (شاد) در مدارس کار کرده بودند، جمع آوری شده است.تحلیل عمیق دیدگاه های معلمان باعث شناسایی 10 فرصت شامل: درگیری بیشتر اولیاء با فرایند آموزش و یادگیری دانش آموزان؛ نداشتن محدودیت زمانی برای دسترسی به مطالب آموزشی؛ فرصت بیشتر برای توجه به دانش آموزان ضعیف؛ حذف هزینه های رفت و برگشت؛ شناسایی معلمان توانمند و خلاق؛ علاقه مند شدن دانش آموزان به امور پژوهشی؛ قرنطینه شدن اجباری دانش آموزان؛ بالا رفتن سواد رسانه ای معلمان و دانش آموزان؛ عدم استرس کلاس حضوری؛ جذاب و هیجان انگیز بودن فضای مجازی برای دانش آموزان و دوازده چالش شامل: دسترسی نداشتن همه دانش آموزان به نت ؛ مشکل بودن ارزشیابی دانش آموزان؛ عدم تحرک دانش آموزان ؛ سنگین بودن هزینه های اینترنت برای برخی از خانواده ها؛ اعتیاد دانش آموزان به گوشی و تبلت؛ نادیده گرفته شدن تفاوت های فردی؛ اختلال در رشد اجتماعی دانش آموزان؛ فراهم شدن امکان تقلب برای دانش آموزان؛ سخت بودن تصحیح اوراق امتحانی و بررسی تکالیف دانش آموزان؛ توجه صرف به آموزش و نادیده گرفتن پرورش دانش آموزان؛ از بین رفتن رقابت سالم در بین دانش آموزان؛ کمتر شدن انگیزه دانش آموزان و جدی نگرفتن کلاس های درس شده است. 

هدف این پژوهش بررسی نسخه های 1 و 2 شبکه آموزشی دانش آموزان(شاد) از نظر ویژگیهایی نظیر قابلیت های آموزشی، طراحی و ظاهر برنامه، عملکرد و ویژگی های فنی بود. جامعه آماری این پژوهش زمینه یابی، معلمان و دبیران استان خوزستان بودند که حدود 32 هزار نفر را شامل می شد. حداقل حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 380 نفر محاسبه شد. برای افزایش دقت داده ها تعداد بیشتری از معلمان و دبیران مشارکت داده شده اند. بدین منظور در سال تحصیلی 99-1398 تعداد 1127 و در سال تحصیلی 400-1399 تعداد 1588 دبیر و معلم با روش نمونه گیری ساده انتخاب شده اند. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته انجام شده است. روایی پرسشنامه با شاخص لاوشه (CVR) و پایایی آن با آزمون آلفای کرانباخ مورد تایید قرار گرفته است(α=0.78). داده ها با روشهای آماری توصیفی(فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد) و استنباطی(t مستقل) تحلیل شده است. یافته ها نشان داد شبکه شاد2 به طور کلی و در هر یک از ابعاد سه گانه مورد ارزیابی(قابلیت های آموزشی، طراحی و ظاهر برنامه، و عملکرد و ویژگی های فنی)، در مقایسه با شاد1 وضعیت بهتری دارد که نشان می دهد شبکه آموزشی دانش آموزان (شاد) بهبود یافته است.