بهروز بقایی

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت مصرف آنتی اکسیدان های گیاهی در جلوگیری از شاخص های التهابی و آسیب عضلانی، هدف از مطالعه حاضر بررسی تأثیر مصرف هشت هفته مکمل انار بر شاخص های التهابی و آسیب عضلانی در مردان دارای اضافه وزن غیر ورزشکار بود. روش تحقیق: 20 مرد سالم در یک طرح نیمه تجربی - دوسوکور، به صورت تصادفی در دو گروه مکمل انار (10=n) و دارونما (10=n) به مدت هشت هفته، سه جلسه در هفته با شدت 50 تا 80 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی (VO₂max) دویدند؛ بعد از هشت هفته، تمامی آزمودنی ها در آزمون های ورزشی 60 و 75 (VO₂max) شرکت کردند. نمونه خون وریدی در مرحله پایه، بلافاصله بعد و 24 ساعت پس از شدت های مختلف فعالیت هوازی، برای اندازه گیری شاخص های التهابی و آسیب عضلانی گرفته شد. از آزمون آماری t همبسته و تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر با آزمون تعقیبی بونفرونی استفاده شد. یافته ها: میزان عامل نکروز دهنده تومور آلفا (TNF-α) و پروتئین واکنش گرC  (CRP) در هر دو شدت، بلافاصله پس از فعالیت ورزشی در هر دو گروه مکمل انار و دارونما افزایش معنی دار داشت (0/001=p) و میزان  TNF-α 24 ساعت پس از فعالیت ورزشی در گروه مکمل و دارونما با هر دو شدت 60 و 75 درصد (VO₂max) به ترتیب کاهش معنی داری داشت (0/001=p) (p=0/001)، ( p=0/01) (p=0/01). و بین گروه ها تفاوت معنی داری یافت نشد (0/07=P)، ولی شاخص CRP 24 ساعت پس از فعالیت در گروه مکمل در مقایسه با دارونما بویژه، در 75 درصد شدت، کاهش معنی داری داشت (0/3=p). با این حال تغییرات کراتین کیناز (CK) در هیچ کدام از گروه ها در مراحل متفاوت با شدت های مختلف 60 و 75 درصد معنی دار نبود. نتیجه گیری: مصرف مکمل انار طی هشت هفته فعالیت ورزشی، در کنترل و کاهش شاخص های التهابی بویژه CRP در افراد سالم موثر نشان داد. با این وجود با توجه به مطالعات اندک در این زمینه، انجام مطالعات بیشتر، ضروری به نظر می رسد.