زهره اسکندری

مقدمه: رفتار غذایی با افزایش خطر ابتلا به بیماری های مزمن ارتباط دارد. با این حال، مطالعات در مورد رفتار غذایی با در نظر گرفتن نقش وضعیت اجتماعی- اقتصادی، اندک است. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط وضعیت اجتماعی- اقتصادی با رفتار غذایی و فعالیت بدنی دانش آموزان شهر قزوین در دوران پاندمی کووید-۱۹ بود. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی و جامعه آماری تمامی دانش آموزان ناحیه ۱ شهر قزوین در سال ۱۴۰۰ بودند. شرکت کنندگان ۱۱۰ نفر از دانش آموزان گروه سنی ۱۳-۱۱ سال بودند که از ۱۶ مرکز آموزشی شهری و روستایی به صورت تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته با مؤلفه های وضعیت اجتماعی- اقتصادی، تغذیه برگرفته از پرسشنامه بسامد غذایی و فعالیت بدنی برگرفته از پرسشنامه بین المللی فعالیت بدنی (IPAQ) استفاده شد. همچنین؛ داده های پژوهش با آزمون تی، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره با نرم افزار SPSS نسخه ۲۰ در سطح آماری ۰/۰۵ تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج آزمون پیرسون نشان داد، سطح درآمد خانواده با وضعیت تغذیه ای و فعالیت بدنی دانش آموزان ۱۳-۱۱ سال رابطه معناداری دارد (۰/۰۱۱ و ۰/۰۰۳=p). همچنین؛ نتایج نشان داد که وضعیت اجتماعی- اقتصادی والدین، ۵۰ درصد مقدار وزن، قد، فعالیت بدنی و وضعیت تغذیه دانش آموزان را پیش بینی می کند. نتیجه گیری: وضعیت اجتماعی و اقتصادی والدین بر وضعیت تغذیه ای و فعالیت بدنی کودکان تأثیر دارد. با در اختیار قرار دادن نتایج پژوهش به سازمان ها و نهادهای مرتبط به کودکان و نوجوانان استان قزوین می توان خانواده ها را با عوامل مؤثر بر سلامت جسمی فرزندانشان آشنا کرده و به آن ها آموزش داد.

در تحقیقات متعددی ارتباط خطی بین ورزش و رهایی هورمون رشد (GH) نشان داده شده است. سطح آمادگی بدنی، سن و جنس، از عوامل اثرگذار بر ترشح این هورمون هستند. هدف از پژوهش حاضر، مطالعة پاسخ هورمون رشد (GH) به 20 دقیقه فعالیت بیشینة فزاینده (با شدتVO2Peak 65%) در نوجوانان دختر و پسر فعال بود. به این منظور 15 آزمودنی با دامنة سنی 15-11 سال شامل 8 آزمودنی دختر فعال با میانگین سن 5/0± 13 سال، قد 73/3±25/153 سانتیمتر، وزن 10/5±43 کیلوگرم و شاخص توده بدن (BMI30/18 (کیلوگرم بر مترمربع) و 7 آزمودنی پسر فعال با میانگین سن 5/0±14 سال، قد 07/6±86/166 سانتیمتر، وزن 61/5±86/52 کیلوگرم و شاخص تودة بدنی (BMI 86/18 (کیلوگرم بر مترمربع)، در آزمون ورزشی فزاینده بر روی تردمیل (آزمون ورزشی بالک اصلاح شده) شرکت کردند. نمونه های خونی برای تعیین تغییرات غلظت GH قبل و بلافاصله بعد از اتمام فعالیت از ورید بازویی آزمودنی ها گرفته شد. تحلیل داده ها با روش آماری T همبسته و مستقل، نشان داد که بعد از فعالیت بیشینه، غلظت GH به طور معناداری در هر دو گروه افزایش داشت (05/0 P<). بین غلظت GH قبل از فعالیت در هر دو گروه تفاوت معناداری مشاهده نشد ((99/1 و 12/1 (نانوگرم بر میلی لیتر)). اما بعد از فعالیت، غلظت GH در نوجوانان دختر در مقایسه با نوجوانان پسر افزایش معناداری را نشان داد ((39/12 و 23/4 (نانوگرم بر میلی لیتر)). همچنین بر اساس نتایج ضریب همبستگی پیرسون، بین BMI و غلظت GH در نوجوانان دختر و پسر قبل از یک جلسه تمرین بیشینه، رابطة معناداری به دست نیامد (05/0 P>). نتایج تحقیق نشان داد که فعالیت بدنی بیشینه به طور معناداری هورمون رشد را افزایش می دهد و در نوجوانان دختر این افزایش بارزتر بود.