علی دریابیگی زند

دفع پسماندهای شهری حاوی آلاینده هایی است که هر روز بر میزان و تنوع آنها افزوده می شود، این پروسه ضمن نیاز به مدیریتی اصولی، می بایست به روشی انجام شود که حداقل انتشار گازهای گلخانه ای را دارا باشد. در این پژوهش پس از بررسی کمیت و کیفیت پسماندهای منطقه 15 تهران و روش دفع کنونی آن، چهار سناریو با در نظر گرفتن تسهیلات، بازیافت و کمپوست و کاهش پنج درصدی مواد زائد در مبداء در نظر گرفته شده و سپس سناریو های نگاشته شده از نظر تولید و انتشار گازهای گلخانه ای با استفاده از مدل IWM مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل حاکی از این است که تسهیلات بازیافت و کمپوست نقش بسزایی در کاهش گازهای گلخانه ای ایفا می کنند و با کاهش 5% مواد زائد به طور میانگین در یک سال 401.66 تن از میزان گازهای CH4 + NOx و 6132.36 تن گاز CO2 کاسته شده است. به طور کلی می توان بیان داشت که به کاربردن تسهیلاتی همچون بازیافت و کمپوست و همچنین استفاده از اصل کاهش در مبداء با استفاده از فرهنگسازی برای عموم جامع می تواند سبب کاهش معضلات محیط زیستی علی الخصوص کاهش انتشار گازهای گلخانه ای گردد.

در هر سال نزدیک به 400 فروند هواپیما در سراسر جهان از رده خارج می شوند. بدلیل توسعه صنعت حمل و نقل هوایی این تعداد بطور مداوم در حال افزایش است و انتظار می رود که تعداد هواپیماهای خارج از رده طی 20 سال آینده به 12000 تا 14000 برسد. یکی از بزرگترین مشکلات برای هواپیماهای مستعمل چگونگی از رده خارج کردن آنها است. هدف از انجام این تحقیق بررسی گزینه های مناسب مدیریت هواپیماها در مرحله پایان حیات با تمرکز بر گزینه بازیافت فلزات (آلومینیوم) به لحاظ اثرات محیط زیستی و اقتصادی آن بوده است. لذا در این مطالعه ابتدا به تجزیه و تحلیل وضعیت فعلی ناوگان هوایی کشور پرداخته شده. سپس مقدار آلومینیوم قابل بازیافت از هواپیماهای خارج از رده، میزان ذخیره انرژی و کاهش انتشارات CO2 در نتیجه بازیافت آلومینیوم و همچنین ارزش اقتصادی آلومینیوم قابل بازیافت محاسبه گردیده است. یافته ها حاکی از آن بود که با بازیابی آلومینیوم از هواپیماهای خارج از رده در ناوگان هوایی کشور، صرفه جویی در انرژی به میزان MJ 157358565.616، کاهش انتشارات CO2 به میزان kg 12539971.392 و سود مالی به میزان 194830064000 ریال حاصل می گردد. با توجه به فراهم آوردن مزایای قابل توجه محیط زیستی و اقتصادی، بازیافت مواد و قطعات هواپیما گزینه مناسب برای مدیریت هواپیماها در مرحله پایان حیات به نظر می رسد.

در این مقاله تولید الکتریسیته هسته ای در ایران با تمرکز بر روی جنبه های زیست محیطی، مورد ارزیابی قرار گرفت. رشد سریع جمعیت و بالا رفتن استانداردهای زندگی موجب افزایش چشمگیر مصرف الکتریسیته در دهه های آتی در ایران خواهد شد. تأمین تقاضای انرژی الکتریکی در سال 1430، نیاز به ظرفیت تولید الکتریسیته حدود MW120000 دارد. در حال حاضر الکتریسیته تولیدی برخی کشورهای جهان، عمدتاً از انرژی هسته ای تأمین می گردد. تولید الکتریسیته هسته ای در واقع هیچیک از گازهای گلخانه ای را منتشر نمی سازد. محاسبات آماری نشان داد تولید 10 و 20 درصد الکتریسیته هسته ای در سال 1400 در ایران، انتشار CO2 در بخش انرژی را تنها در این سال، به ترتیب 3/9 و 6/18 درصد کاهش می دهد. در ایران تاکنون هزینه های خارجی تولید الکتریسیته برآورد نشده است. در این تحقیق هزینه های خارجی تولید الکتریسیته هسته ای برآورد شد. این مطالعه نشان داد انرژی هسته ای یکی از ایمن ترین و ارزان ترین منابع تولید الکتریسیته است. در تلاش برای رسیدن به توسعه پایدار، ریسک های اجتماعی و تغییرات وضعیت آب و هوا ناشی از تکنولوژی های مختلف انرژی باید در نظر گرفته شوند. تولید الکتریسیته هسته ای نقش مهمی در دستیابی به اهداف توسعه پایدار در ایران خواهد داشت.