مرتضی خلیلی

هدف اصلی مقاله حاضر بررسی مهم ترین جهت گیری ها و مضامین اسناد و سیاست های مصوب در ایران است. از آنجا که شورای عالی هماهنگی ترافیک عالی ترین مرجع سیاست گذاری در امور حمل و نقل کشور است، کلیه مصوبات این شورا از ابتدا تا مصوبه 105، تمام شماری و با ابزار پرسشنامه معکوس تحلیل محتوا شده است. این مصوبات از لحاظ خاستگاه های نظری، نوع مشکلات احصاشده توسط شورا و میزان توجه آنها به معیارهای مهم سیاست گذاری حمل و نقل واکاوی شده است. یافته ها نشان داد: بیشترین دغدغه شورا طی دو دهه گذشته، آلودگی هوا بوده است و شورا متمایل بوده با روش شهروندمداری به آن پاسخ دهد. مهم ترین مبنای نظری نیز نظریه حمل و نقل پایدار بوده است، اما از لحاظ استراتژی، تنوع و پراکندگی فراوانی در سیاست ها مشاهده می شود، همچنین اشکال و انواع تناقضات و بلاتکلیفی ها نیز در سیاست های مصوب حمل و نقل این شورا دیده می شود

آگاهی از شیوه سفر دانش آموزان به مدرسه به منظور بهره مندی از مزایای سلامتی پیاده روی، کاهش درصد بیماری چاقی و افزایش سطح مصرف انرژی در دانش آموزان، کاهش شاخص توده بدن و کاهش مضرات ازدحام و آلودگی وسایل نقلیه، دارای اهمیت است. این مقاله به تحلیل عوامل مؤثر بر پیاده روی دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی مدارس منطقه 7 شهر تهران و ارائه راهکار های ارتقای فعالیت پیاده روی می پردازد. برای این منظور 20 متغیر مؤثر بر انجام فعالیت پیاده روی دانش آموزان انتخاب و با انجام تحلیل عاملی، 8 عامل تبیین کننده علل پیاده روی دانش آموزان به مدرسه تعیین شد که عامل وضعیت مسیرهای پیاده با تبیین 14.4 درصد از واریانس، بیشترین نقش را داشت. سپس به منظور تعیین میزان تأثیر هر یک از این عوامل بر احتمال انتخاب شیوه پیاده روی یا وسیله نقلیه، تحلیل رگرسیون لجستیک انجام گردید که مطابق با نتایج، با افزایش هر یک از متغیرهای وضعیت اقتصادی خانوار، هزینه سفر و نقش مسیر محل کار والدین در پیاده روی دانش آموز، احتمال انتخاب فعالیت پیاده روی کاهش می یابد. در این راستا می توان ایجاد شبکه اجتماعی ارتباط مجازی میان والدین دانش آموزان، مدارس و اداره سلامت، در نظر داشتن آستانه فاصله مناسب برای پیاده روی دانش آموزان در تهیه طرح ها، مدیریت زمان سفر و انجام برنامه پیاده روی گروهی دانش آموزان با همراهی بزرگسالان را در نظر داشت.

دسترسی به خدمات درمانی بالاخص اورژانس، نیازمند توجه ویژه به ساختار شبکه ارتباطی است. بنابراین، در طرح­های شهری به خصوص برای بافت­های قدیمی و فرسوده، توجه جدی به این نکته ضروری است. در این پژوهش، با استفاده از تلفیق سامانه اطلاعات جغرافیایی و روش تحلیل شبکه وضعیت دسترسی ساکنین بافت تاریخی یزد به خدمات اورژانس، در شرایط عادی و همچنین امکان بروز اختلال در شبکه ارتباطی، در وضع موجود و طرح پیشنهادی حفاظت جامع بافت تاریخی یزد، ارزیابی و مقایسه شده است. نتایج حاکی از آن است که در وضع موجود بافت تاریخی یزد، قسمت­های اعظمی از آن نمی­توانند در زمان استاندارد به خدمات اورژانس دسترسی داشته باشند، ضمن اینکه در صورت بروز اختلال در بخشی از شبکه ترافیکی، مسیرهای بهینه جایگزین برای استفاده در مواقع اضطراری وجود ندارد. طرح پیشنهادی جامع حفاظت بافت تاریخی یزد تا حد زیادی بر مشکل زمان دسترسی ساکنین به خدمات اورژانس فائق آمده و این زمان را به استانداردهای موجود نزدیک نموده است. اما همچنان قسمت­هایی از بافت تحت پوشش کامل این خدمات در زمان­های استاندارد نیستند. بنابراین، در صورت امکان، یک تجدید نظر کلی در ساختار شبکه ارتباطی بافت­های مشکل دار و اصلاح مجدد شبکه معابر آن، در غیر این صورت، مکان­یابی یک مرکز اورژانس جدید طبق اصول و ضوابط مکان­یابی، می­تواند در حل این مشکل راهگشا باشد.