علی محمد حقشناس

"هدف: فرآیند های فیزیولوژیکی - عصبی مشترک یا به هم مرتبطی برای پردازش ساخت انتزاعی غیر زبانی مانند توالی های شناختی و بعضی از جنبه های ساخت نحوی زبان لازم است. از آنجا که تاکنون در ایران تحقیقی با هدف بررسی رابطه بین توانایی پردازش توالی های شناختی و درک ساخت های نحوی دارای ترتیب سازه ای نامتعارف در بیماران فارسی زبان مبتلا به زبان پریشی بروکا انجام نشده است، این پژوهش با همین هدف انجام شد. روش بررسی: در یک مطالعه شبه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون، 10 بیمار مرد (6 نفر) و زن(4 نفر) فارسی زبان که مطابق آزمون زبان پریشی نیلی پور، مبتلا به زبان پریشی بروکا بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه های مورد بررسی از میان بیماران مبتلا به زبان پریشی مراجعه کننده به کلینیک های گفتاردرمانی دولتی شهر تهران به صورت ساده و مبتنی بر هدف انتخاب شدند. درک نحوی بیماران قبل و بعد از یک دوره آموزشی 10 هفته ای در زمینه توالی های شناختی (هر هفته یک جلسه) با استفاده از آزمونی که بر اساس آزمون درک نحوی در زبان پریشی برای زبان فارسی بومی شده بود، مورد سنجش قرار گرفت و توانایی پردازش توالی های شناختی بر اساس آزمون للکوف ارزیابی شد. درصد پاسخ های درست بیماران در آزمون نحوی و آزمون للکوف محاسبه و نتایج به دست آمده به وسیله آزمون تی زوجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بین توانایی درک ساخت های نحوی که دارای ترتیب سازه ای نامتعارف هستند و توانایی پردازش توالی های شناختی بیماران ارتباط مستقیم وجود داشت (ضریب همبستگی= 50/0). پس از دوره آموزش، توانایی درک ساخت هایی که دارای ترتیب سازه ای نامتعارف در زبان فارسی هستند، به طور معناداری افزایش یافت(05/0P<)، ولی توانایی درک ساخت های دارای ترتیب سازه ای متعارف تغییر معناداری نکرد(05/0P>). توانایی پردازش توالی های شناختی بیماران در طول دوره آموزش افزایش یافته و اختلاف پیش آزمون و پس آزمون معنادار بود (05/0P<). نتیجه گیری: تقویت توانایی پردازش توالی های پیچیده سبب بهبود توانایی درک ساخت های دارای ترتیب سازه ای نامتعارف در بیماران مبتلا به زبان پریشی بروکا می شود، اما بر توانایی آنها در درک ساخت های دارای ترتیب سازه ای متعارف تاثیری ندارد. "