مرور نظام مند و فرا تحلیل مطالعات درباره اعتیاد به اینترنت با رویکرد شناسایی پیشایندها و پیامدهای اعتقادی آن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اسلام و علوم اجتماعی سال ۱۵ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲۹
53 - 77
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر تعیین اندازه اثر پیشایندها و پیامدهای اعتقادی اعتیاد به اینترنت براساس پژوهش های داخل کشور به وسیله یک روند تحقیقی فراتحلیل است. 24 پژوهش مرتبط انتخاب شدند که در سال های 1380−1400 و با هدف ارزیابی پیشایندها و پیامدهای اعتقادی اعتیاد به اینترنت انجام شده و در فصلنامه های معتبر داخلی و ایرانداک به چاپ رسیده بودند. تعداد 16 متغیر مستقل و 15 متغیر وابسته مختلف شناسایی شد. پژوهش های منتخب به روش پیمایشی و به کارگیری ابزار پیمایش در جوامع آماری متفاوت و برحسب سنجه های پایا به انجام رسیده اند.میزان دینداری (ES، 63/0−)، سبک زندگی اسلامی (ES 45/0,−) و هوش معنوی (ES 44/0,−) به ترتیب قوی ترین پیشایندها و باورهای مذهبی (ES 31/0,−)، نگرش و التزام عملی نسبت به نماز (ES 31/0,−) و میزان دینداری (ES 26/0,−) به ترتیب قوی ترین پیامدهای اعتقادی شناسایی شدند. با توجه به ناهمگنی در مطالعات، اندازه اثر روش نمونه گیری گلوله برفی در پژوهش های مربوط به پیشایندها و روش نمونه گیری دردسترس در پژوهش های مربوط به پیامدها بیشتر از دیگر روش های نمونه گیری بود.اعتیاد به اینترنت باعث کاهش باورهای مذهبی، نگرش و التزام عملی نسبت به نماز و میزان دینداری می شود و از سبک زندگی اسلامی و هوش معنوی تأثیر می پذیرد. در همین راستا پیشنهاد می شود میزان استفاده از اینترنت و شبکه های اجتماعی مجازی مدیریت و سواد رسانه ای افراد ارتقاء داده شود.