سید محسن معصوم زاده

ارزیابی نیازهای فناوری، ابزاری مهم برای شناسایی الزام های فناورانه، توسعه راهبردهای فناوری و تسهیل کننده کسب و توسعه فناوری ها است. برای ارزیابی نیازهای فناوری، شیوه های مختلفی وجود دارد که می توان ارزیابی را در هر سه سطح ملی، بخش و شرکت ها به انجام رساند. در این مقاله ضمن بررسی ضرورت تحقیق و اهمیت فناوری در صنعت پست، با به کارگیری الگوی سازمان توسعه صنعتی ملل متحد و انجام یک مطالعه میدانی جامع و بهره گیری از نظرات متخصصان و صاحبان فن، سطح توانمندی های فناورانه در این صنعت ارزیابی و با شناسایی نیازهای فناوری، راهکارهایی برای بهبود عملکرد خدمات پستی در ایران ارائه شده است. این تحقیق نشان می دهد که شرکت پست ایران بر اساس الگو، در سطح شرکت های "واکنشی" قرار دارد. به این معنی که در بیشتر زمینه های استراتژی، جستجو، جذب فناوری و سایر توانمندی های فناورانه دارای قابلیت های ضعیفی است. با این حال نقاط قوت و فرصت های بالقوه ای وجود دارد که این شرکت می تواند با تکیه برآنها آینده ای نوید بخش را برای این صنعت رقم بزند.

توجه به هدایت منابع محدود به سوی صنایع اولویت دار و مطالعه در زمینه مزیت کشور در تولیدات صنعتی امری ضروری است. در این تحقیق تعیین صنایع اولویت دار و شناسایی مزیت کشور در تولیدات صنعتی با استفاده از دو دسته فاکتورهای مختلف اقتصادی و غیر اقتصادی انجام و فعالیت های صنعتی در 61 گروه براساس سیستم طبقه بندی بین المللی ISIC3 با استفاده از مدل "فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP" رتبه بندی شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که بهترین گزینه یا رتبه اول مربوط به "ساخت محصولات کانی غیر فلزی طبقه بندی نشده در جای دیگر" (کد 269 - ISIC) و پایین ترین رتبه مربوط به "گروه ساخت فراورده های کوره کک" (کد 231- ISIC) است. این گزینه ها می توانند درتعیین سیاست ها و جهت گیری های آتی توسعه صنعتی مورد استفاده قرار گیرند.