راضیه محب

پیوند خوزستان و خلیج فارس، موضوعی به گستردگی حیات تمدنی آن دارد. واقع شدن این استان در مجاورت خلیج فارس، همواره زمین های از روابط خاصِ سیاسی، اقتصادی و حتی فرهنگی را برای آن به ارمغان آورده است. بنابراین بیراه نرفته ایم اگر بر محور خلیج فارس، تاریخ، تمدن و فرهنگ استان خوزستان نیز مورد توجه قرار گرفته و نمودی از پیوند موضوعی این دو نگین درخشان تاریخ و تمدن ایران به نمایش گذاشته شود. آب فراوان رودهای کارون، کرخه، جراحی و اروند که از پر آبترین رودهای ایران هستند و ساختار جلگه ای استان خوزستان، قابلیت کشاورزی فراوانی در آن ایجاد کرده است. در کنار آن، برخورداری از موقعیتهای مختلف صنعتی، به این منطقه شرایط ویژه ای داده است. امروزه استان خوزستان، تعدادی از تیر ه های گوناگون انسانی را در بر میگیرد. بیشتر مردم این استان، مذهب شیعه دارند، ولی از دیرباز، آیینهای دیگر هم در این استان پیروانی دارند. بومیان خوزستان بیشتر عرب نژاد هستند. دیگر نژادهای بومی این استان، بختیاری، شوشتری و دزفولی هستند. پیروان آیین های کهن زرتشتی و نیز کلدانی هم در این استان و به ویژه شهر اهواز، زندگی میکنند. در شهر اهواز، گروهی از صابئین، که به آنها صُبّی گفته میشود، در کرانه رود کارون ساکن و بیشتر به کارهای نیمه صنعتی و زرگری مشغول هستند. در این مقاله ضمن معرفی مختصر این قوم، برخی از آیینهای آنها مورد بررسی قرار میگیرد.