اعظم رضاییان جویباری

مدلسازی های مبتنی بر رگرسیون خطی، به علت فروض رگرسیونی متعدد؛ عمدتاً دارای خطای بالا است؛ لذا در سال های اخیر، پژوهش هایی مبتنی بر رویکردهای بیزین توسعه یافته اند. بر این اساس مسئله اصلی پژوهش حاضر شناسایی مهم ترین عوامل مؤثر بر اقلام تعهدی در بازار سرمایه ایران در بازه های زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت است. نمونه آماری پژوهش شامل 171 شرکت بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس در دوره زمانی 1390 تا 1400 می باشد. در این پژوهش 58 متغیر موثر بر اقلام تعهدی وارد مدل های میانگین گیری پویا (TVP-DMA)، انتخابی (TVP-DMS) و بیزین (TVP-BMA) گردیدند. از میان مدل های مذکور مدل میانگین گیری بیزین به عنوان کاراترین مدل تعیین گردید. بر اساس نتایج، یازده متغیر با بالاترین سطح اثرگذاری بر اقلام تعهدی شناسایی شدند. بر اساس نتایج تأثیر متغیرهای منتخب در بازه زمانی بلندمدت قوی تر از بازه کوتاه مدت هستند؛ بدین معنی که سطح مدیریت سود در سال های اخیر افزایش یافته؛ که این امر موجبات کاهش سطح کارایی در بازار سرمایه شده است.