ابراهیم آریانی

 پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتبار سنجی آزمون قابلیت پژوهشی و ارزیابی آن در دانشجویان تحصیلات تکمیلی انجام شد. روش شناسی پژوهش از نوع پیمایشی و توصیفی _ همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه های تهران، علاّمه طباطبائی، شهید بهشتی و دانشگاه محقق اردبیلی هستند. روش نمونه گیری از نوع تصادفی ساده بود. حجم نمونه با توجّه به مدل کرجسی _ مورگان 377 نفر در نظر گرفته شد. داده ها با پرسشنامه محقق ساخته قابلیت های پژوهشی گردآوری شد. روایی ابزار با استفاده از نظر استادان صاحب نظر تأیید و پایایی ابزار نیز با ضریب آلفای کرونباخ 97/0 محاسبه شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی به روش عامل یابی عناصر اصلی و با در نظر گرفتن بار عاملی بالاتر از 40/0 نشان داد که 9 عامل قابل استخراج است و 44/64 درصد از واریانس کل را تبیین می کند. همبستگی درونی ضریب آلفای بالایی را برای عامل ها (از 66/0 تا 94/0) نشان داد. نتایج ارزیابی مقایسه ای مؤلفه ها با آزمون t دو گروهی مستقل نشان داد که بین دانشجویان دختر و پسر در تعدادی از قابلیت های پژوهشی تفاوت معنی دار وجود دارد.