غلامحسین زارع خورمیزی

معماری سازمان ها و نهادها پدیده ای به منظور توسعه سازمانی و پویایی سازمان با ایده های گروهی است که هدف فراگیر آن اغلب مدیریت پیچیدگی سازمانی، چینش و پیاده سازی استراتژی های کسب و کار و تسهیل تغییرات سریع به منظور حفظ مزیت های کسب و کار و فنون است. معماری در صورتی نیاز است که یکی از شرایط بزرگ بودن، پیچیدگی، انعطاف پذیری، تولید سفارشی (مأموریت) یا طول عمر زیاد در سیستم های مرتبط مد نظر یک سازمان یا نهاد وجود داشته باشد. به کارگیری «معماری سازمان» در پاسخ به این تغییراتِ مسیر، جهت و رویکردی را پیش می گیرد که به آن «رویکرد معماری سازمانی» می گویند که دید مشترک همه ذی نفعان و توسعه دهندگان در توسعه و تولید سیستم را در نظر می گیرد و دنبال می کند. تعریف رویکرد معماری سازمانی در تمامی متون و منابع همواره با چالش مواجه بوده است و هیچ گاه تعریف منحصر به فرد و دقیقی که با سایر مبانی معماری سازمانی تداخل نداشته باشد، برای آن ارائه نشده است. در این مقاله با استفاده از تجربیات قبلی و مطالعه روی نظریات و مؤلفه های اصطکاک سازمان ها، تعریفی منحصر به فرد و دقیق برای «رویکرد معماری سازمانی» ارائه و سپس به رویکرد معماری آینده سازمان ناجا اشاره ای مختصر می شود.