عبدالحسین آرامی

.به طور کلّی مدیریّت عبارت از: علم و مهارت به کارگیری و هدایت مفید و مؤثّر عوامل و منابع در انجام فعّالیّت رسیدن به اهداف مشخص است. با ارایه راهکارها و روش های مدیریّتی مناسب می توان از شدّت پدیده بیابانزایی کاسته و نیز از گسترش و پیشروی آن جلوگیری به عمل آورد. این تحقیق در منطقه نیمه خشک آق بند استان گلستان با وسعت 5/3062 کیلومتر مربع با هدف ارایه راهکارها و تدوین برنامه مدیریّتی متنوّع کنترل بیابان انجام شده است. در این تحقیق به منظور ارزیابی خطر بیابانزایی از مدل 9 معیاری IMDPA و رخساره های ژئومورفولوژی استفاده شده است. نقشه خسارت با ترکیب نقشه های شدّت خطر، فراوانی عناصر و درجه آسیب پذیری عناصر بر اساس معادله ریسک (R= H. E.V)تهیه شد. برنامه مدیریّت بیابانزایی نیز در قالب 4 استراتژی مدیریّتی شامل: بدون برنامه، حفظ وضعیّت موجود، اجتناب از خطر و اقدامات کنترلی ارایه گردید. نتایج نشان داد که ارزش کمی شدّت بیابانزایی برای کلّ منطقه مورد مطالعه 03/2 کلاس (II) به دست آمد. همچنین 03/30 درصد از سطح منطقه مورد مطالعه در کلاس خسارت خیلی زیاد و زیاد (IV وIII) قرار گرفته است. 43/14 درصد از سطح منطقه در گزینه بدون برنامه، 14/36 درصد در برنامه حفظ وضع موجود، 2/23 درصد در محدوده اعمال برنامه مدیریّتی اجتناب از خطر و 23/26 درصد از سطح منطقه نیازمند برنامه مدیریّتی اقدامات کنترلی است.