بشیر تیباش

مقدمه: فساد به عنوان یک عامل بازدارنده توسعه عادلانه، از موضوعات بحث برانگیز در حوزه کیفیت نهادی و اقتصاد سیاسی شناخته می شود. ادبیات موضوع در مورد تأثیر فساد بر رشد اقتصادی اغلب به این موضوع می پردازد که فساد تأثیر منفی بر رشد و توسعه اقتصادی داشته است. اما برخی از اقتصاددانان معتقدند که فساد بر رشد اقتصادی تأثیر مثبت داشته است. هدف این مطالعه بررسی تأثیر فساد بر توسعه انسانی در بلندمدت و کوتاه مدت برای کشورهای اسلامی درحال توسعه طی دوره 2000 تا 2017 است. روش: روش این مطالعه استفاده از داده های آماری تابلویی و بر اساس الگوی میانگین جمعی تلفیقی (PMG) است. شاخص فساد استفاده شده در این مطالعه شاخص کنترل فساد معرفی شده توسط بانک جهانی است. متغیرهای کنترلی در این مطالعه شامل بازبودن تجاری و رشد اقتصادی است. یافته ها: در بلندمدت شاخص کاهش فساد باعث بهبود شاخص توسعه انسانی شده است. اما فساد در کوتاه مدت بر شاخص توسعه انسانی در کشورهای منتخب موردنظر تأثیر مثبت داشته است. بحث: اگرچه فساد بر توسعه انسانی تأثیر مثبت داشته است، اما با توجه به تأثیر منفی فساد بر شاخص توسعه انسانی در بلندمدت و با توجه به این که اهداف اصلی سیاست گذاران مربوط به بلندمدت است توصیه می شود که سیاست گذاران، سیاستهای لازم برای کاهش فساد را اتخاذ کنند تا باعث بهبود وضعیت شاخص توسعه انسانی و بنابراین رفاه انسانها شوند. طبقه بندی JEL, O11: I25, O41.