سارا نعمتی

هدف: هدف پژوهش حاضر آسیب شناسی سازمانی مراکز ترک اعتیاد در پاسخگویی به خواسته های محیط بیرونی بود. روش: روش پژوهش حاضر مبتنی بر رویکرد کیفی و مطالعه موردی بود. جامعه پژوهش شامل چهار گروه افراد مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد، مدیران و رئیس های مراکز ترک اعتیاد، مددیارانِ این مراکز، و متخصصان حوزه اعتیاد بودند. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند از نوع نظری و با تکیه بر اشباع نظری داده ها، 37 نفر انتخاب شدند که سه گروه اول در 11 مرکز در سراسر کشور مشغول به فعالیت بودند. برای گردآوری داده های پژوهش از مصاحبه نیمه سازمان یافته استفاده شد و برای تحلیل داده ها نیز از تحلیل مضمون استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن بود که مراکز ترک اعتیاد با آسیب های متعدد درون سازمانی (آسیب های فرهنگ سازمانی، آسیب های ساختار سازمانی، آسیب های مدیریت منابع انسانی، و آسیب های مالی) و آسیب های برون سازمانی (آسیب های فرهنگ محیطی، فشارهای آسیب زای نهادی، و عدم حمایت نهادی) رو به رو هستند. نتیجه گیری: آسیب های شناسایی شده را با نگاه سیاستی می توان تبیین و تحلیل کرد. بنابراین، برای ایجاد پاسخگویی اثربخش لازم است مراکز ترک اعتیاد راهبردهایی سیاستی مانند بازاریابی و چانه زنی برای جلب حمایت های نهادی را در پیش بگیرند و همچنین، به بازمهندسی ساختار سازمانی خود بپردازند.