مطالعه تطبیقی ساختارهای فرم، سبک و گونه های جانوری در گبه های شیری فارس و قالی های شیری چین(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات ایرانی سال ۲۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴۴
371 - 408
گبه های شیری طیف گسترده ای از اصول زیبایی شناسی و فرهنگی فرش ایران را به نمایش می گذارند که در میان آنها می توان نمونه های قشقایی منطقه فارس را به عنوان گروهی شاخص در نظر گرفت. بافنده ها میراث دار سنتی بسیار عمیق و کهن هستند که با لایه های فرهنگ غنی ایرانی ارتباط تنگاتنگ دارد. سنت بافت گبه های شیری تنها متعلق به ایران زمین نیست بلکه طیف گسترده ای از بافندگان شرق آسیا به ویژه بافندگان چینی نمونه های ارزشمندی از این گونه دستبافته ها را خلق کرده اند. این اشتراک مهم فرهنگی بین دو حوزه ی تمدنی ایران و چین زمینه ساز مهمترین هدف این پژوهش یعنی مقایسه گبه های شیری فارس ایران و قالی های شیری چین است تا ضمن شناخت تمایزات سبکی هر یک به روابط طرح و نقش آن و همچنین زمینه های شکل گیری این روابط پرداخته شود. در همین راستا این سوال اصلی مطرح می شود که چه روابط دو سویه ای در ساختارهای فرمی، سبکی و گونه های جانوری گبه های شیری فارس و قالی های شیری چین چین وجود دارد؟ به منظور پاسخ به این پرسش اصلی با استعانت از روش تطبیقی نمونه هایی از گبه های شیری فارس و قالی های شیری چین طبقه بندی و مقایسه شده است که انتخاب این نمونه ها به روش هدفمند نمونه شاخص بوده و اطلاعات و داده های مورد نیاز به صورت اسنادی جمع آوری شده است. از جمله مهمترین یافته های این پژوهش می توان به ریشه دار بودن نقش شیر در هنر گبه بافی دو منطقه اشاره کرد اما سابقه ی کارکرد نمادین مفهوم شیر در فرهنگ ایرانی بیشتر است.