علی ایمانی لیل آبادی

اخلاق در کنار دانش و  مهارت از مهم ترین قابلیت های هر مدیر در سازمان به شمار می رود. محیط های سازمانی در رشد اخلاقی افراد نقش اساسی دارند و اخلاق و رفتار مدیران این سازمان ها به شدت بر دیگران و نتایج عملکرد سازمان در حال و آینده تاثیر گذار است. در یک نظام اسلامی انتظار می رود مدیران سازمانی پایبند به اصول اسلامی و اخلاقی در حرفه خود باشند و منجر به توسعه اخلاق اسلامی نه تنها در سازمان بلکه در کل ابعاد جامعه باشند. این پژوهش با هدف تبیین اخلاق اسلامی در سازمان ها از دیدگاه آموزه های دینی انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و با روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را قرآن، نهج البلاغه و کتب معتبر روایی تشکیل داده اند. همچنین، نمونه آماری را مجموعه ای از آیات و روایات که به طور مستقیم و غیرمستقیم با هدف پژوهش ارتباط داشتند، تشکیل داده اند. شیوه نمونه گیری نیز بدین صورت بوده است که به آیات و روایات ممکن مراجعه و مورد خاص انتخاب شده است. روش گردآوری اطلاعات، مطالعات کتابخانه ای بوده و از ابزار فیش برداری استفاده شده است. یافته ها حاکی از آن است که اخلاق سازمانی در اسلام شامل؛ کسب رضای خداوند، اخلاص در کار، نظم کاری، اصل اتقان در کار، حفظ کرامت انسانی، وجدان کاری، رعایت حدّ اعتدال، خوش برخوردی و خوش رویی، رازداری، امانت داری، اتلاف وقت، دلسوزی، اهمیت دادن به کار، انجام هر کاری در وقت خود، جدیّت در اشتغال به هر کاری، پشتکار و عدم یأس، کم فروشی و رشوه خواری می گردد. در راستای به کارگیری نیروی انسانی مقید به رعایت اصول اخلاق سازمانی، آموزش عملی اخلاق به مدیران و کارکنان و در نهایت، تدوین منشور اخلاقی برای سازمان ها، ازجمله پیشنهادها و راه کارهای نهادینه کردن اخلاق اسلامی در سازمان ها می باشند.