سپیده محمدنژاد مدردی

با افزایش نگرانی ها در رابطه با نابودی محیط زیست، امروزه راهکارهایی از قبیل بکارگیری تکنولوژی پاک و نوآوری سبز در جهت حفاظت و جلوگیری از تخریب آن بوجود آمده است. انتخاب تکنولوژی سبز فرآیندی است که سازمان آن را به عنوان عنصری اثر بخش در برنامه ریزی و تصمیم گیری به کار می گیرد تا به محصولات و فرآیندهای دوستدار محیط زیست دست یابد. مکمل این فرآیند، بکارگیری نوآوری سبز در تمامی سطوح سازمان با هدف توسعه کیفیت محیط زیست میباشد. با توجه به اینکه امروزه عملکرد سازمانها مفهوم جدید به خود گرفته است و جنبه های مختلف زیست محیطی نیز بر آن تاثیرگذار می باشد، سازمانها باید استراتژی هایی را در جهت بهبود عملکرد زیست محیطی خود اتخاذ نمایند. در راستای مطالب گفته شده، در این پژوهش صنایع کوچک و متوسط شیمیایی، به علت آلایندگی فراوان، به عنوان جامعه آماری این پژوهش انتخاب و تعداد 180 عدد پرسشنامه بین مدیران آنها پخش شده است. برای آزمون مدل مفهومی نیز از مدلسازی معادلات ساختاری بر مبنای کم ترین مربعات جزئی و نرم افزار Smart PLS استفاده شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد انتخاب تکنولوژی سبز بیشترین تاثیر را در بهبود عملکرد زیست محیطی صنایع شیمیایی دارد.

وضع قوانین محیط زیستی، افزایش آگاهی های مشتریان و حساسیت آنها نسبت به عملکرد زیست محیطی، سازمان ها را بر آن داشته است که با وارد کردن نوآوری های سبز در محصولات، فرآیندها و سیستم مدیریتی، عملکرد خود را بهبود بخشند و گامی در جهت صیانت از محیط زیست بردارند. تحقیق حاضر در تلاش است تا تاثیر قوانین زیست محیطی و فشار مشتریان بر عملکرد نوآورانه سبز بنگاه های کوچک و متوسط، را بررسی و راهکارهای لازم را ارائه نماید. بدین منظور ابتدا به بررسی مبانی نظری و پیشینه تحقیق پرداخته شده است، سپس مدل مفهومی و فرضیه های تحقیق با استفاده از نرم افزار پی ال اس و مدلسازی معادلات ساختاری بر پایه روش کم ترین مربعات جزئی، آزمون شده است. مدل مفهومی حاکی از آن است که فشار مشتریان و قوانین محیط زیستی، به واسطه میانجی های حمایت مدیر عالی، تحقیق و توسعه و سیستم محیط زیستی مدیریت، بر عملکرد نوآورانه سبز تأثیرگذار هستند. نتایج نشان می دهد قوانین زیست محیطی(0.196) از طریق میانجی سیستم مدیریت محیط زیستی(0.377) بر عملکرد نوآورانه سبز و فشار مشتریان(0.259- 0.407)از طریق حمایت مدیر عالی(0.562) و سیستم مدیریت محیط زیستی(0.377) بر عملکرد نوآورانه سبز موثر هستند.